Vergi cezalarında indirim

MÜKELLEFLER ve vergi sorumluları, adlarına tarh edilen vergi ve kesilen cezalar için düzenlenen vergi ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde dava açma, uzlaşma ve cezada indirim talep etme gibi haklara sahip olmaktadır. Vergi cezaları; kayba uğratılan vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi ziyaı cezası ile vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarından oluşmaktadır.

Vergi asılları ile vergi ziyaı cezaları ve yıllar itibarıyla belli sınırları aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları (kaçakçılık sayılan fiiller ile vergi kaybına neden olunan durumlar hariç) uzlaşma kapsamındadır. 2022 yılı için usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında bu sınır 6.800 TL’dir. Uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının tespitinde cezayı gerektiren fiil bazında kesilen toplam ceza tutarı dikkate alınmaktadır.

Mükellef veya vergi sorumlusu, uzlaşma talep etmediği vergi ziyaı cezaları ile uzlaşma sınırının altında kalan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarını Vergi Usul Kanununun (VUK) 376. maddesinin 1. fıkrasına göre indirimli olarak ödeme imkanına da sahiptir. Buna göre; mükellef ve vergi sorumlusu ikmalen, resen veya idarece tarh edilen vergi veya vergi farkı ile vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısını ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısı (%50’si) indirilecek olup kalan yarısı (%50’si) ödenecektir.

Uzlaşma sınırının altında kalan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında ise, bu indirim %50 değil %75 olarak uygulanacaktır. Buna göre, 2022 yılında kesilen ve 6.800 TL’yi aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında 376. maddedeki indirim %75 olarak uygulanacak ve mükellef kalan %25 cezayı ödeyecektir. (VUK ek madde:1)

Cezalarda indirim talep dilekçeleri, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde bağlı bulunulan vergi dairesine verilebileceği gibi İnteraktif Vergi Dairesi kullanılarak elektronik ortamda da verilebilecektir.

Diğer taraftan, söz konusu 376.maddenin 2. fıkrası ile uzlaşma talep edilen ve uzlaşma sağlanan cezalar için ilave bir indirim imkanı daha mevcuttur. Buna göre, uzlaşmanın vaki olması durumunda, mükellef veya vergi sorumlusu üzerinde uzlaşılan vergiyi veya vergi farkını ve vergi cezalarının %75’ini, bu Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan ödeme süreleri içinde öderse üzerinde uzlaşılan cezanın %25’i indirilmektedir.

Ek 8. maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde; uzlaşma vaki olduğu takdirde, uzlaşma tutanağı vergi ve cezaların ödeme zamanlarından önce ilgiliye tebliğ edilmişse kanuni ödeme zamanlarında; ödeme zamanları kısmen veya tamamen geçtikten sonra tebliğ edilmişse ödeme süreleri geçmiş olanlar uzlaşma tutanağının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerektiği belirtilmektedir.

Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve vergi cezasını yukarıda yazılı süreler içinde ödemez veya dava konusu yaparsa 376. madde hükümlerinden yararlanamayacaktır.