Vakıf ve sandıklardan BES’e aktarımda vergi konuları netleşti

VAKIF ve sandıklardaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) aktarımında vergi tevkifatı esaslarıyla ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığı 27.11.2013 tarihinde bir Gelir Vergisi Sirküleri/92 yayımladı. Bu sirkülerle birlikte, 3.4.2013 tarih ve 6456 sayılı Kanunun 35’inci maddesiyle Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun Geçici 1’inci maddesinde yapılan değişikliğin uygulama esasları açıklığa kavuşmuş oldu.
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun Geçici 1. Maddesi kapsamında vakıf ve sandıklardan aktarım yapan katılımcının, aktardığı tutarlar gelir vergisinden istisna tutulmakta. Ancak katılımcı aktarım tarihinden itibaren üç yıl içinde sistemden ayrılırsa, istisnadan yararlanılan tutar üzerinden yüzde 3.75 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılıyor. Sirkülerle açıklığa kavuşturulan konulardan biri “istisna edilen tutar” ifadesi. İstisna edilen tutarlar, vakıf-sandık üyeleri tarafından ödenen anapara tutarlarının değerlendirilmesi sonucu elde edilen getiri tutarlarını ifade ediyor. Diğer taraftan şirketlerin, ilgili vakıf veya sandığa, üyeleri adına ödediği tutarlar ve getirileri sonucu oluşan birikimler BES’e aktarılmak istendiğinde, bu ödemeler önce herhangi bir vergilemeye tabi olmadıysa, tamamı getiri tutarı olarak dikkate alınacak.
Sirkülerle açıklığa kavuşturulan bir diğer konu ise aktarımın birden çok emeklilik şirketine yapılması durumu. Birden çok emeklilik şirketine aktarım yapılıp üç yıl içinde şirketlerin birinden çıkılması halinde, tevkifat uygulamasının sadece o şirkete aktarılan tutarlarla sınırlı tutulacağı ifade ediliyor. Diğer taraftan aynı şirkette birden fazla sözleşmenin akt edilmesi ve sözleşmelerden birinin üç yıl içinde sonlandırılması halinde uygulamanın ne olacağı netleştirilmiş değil. Aktarım sonrasındaki üç yıllık süre içinde, maluliyet ve ölüm nedeniyle yaşanacak ayrılmalarda istisna edilen tutarlardan vergi kesintisi yapılmayacak. Bu üç yıllık sürede, Hazine Müsteşarlığı’nın belirlediği limitler içinde kalmak şartıyla alınacak programlı geri ödeme tutarları da tevkifat uygulamasına konu edilmeyecek ve programlı geri ödeme tutarına isabet eden kısım haricindeki istisna tutarları üzerinden yüzde 3.75 oranında tevkifat yapılacak.
Aktarım sonrasındaki üç yıllık süre içinde sistemden çıkılması durumunda, BES’te elde edilen irat tutarları üzerinden ise yüzde 15 oranında tevkifat yapılacağı belirtilmekte. Bu ifadeden yola çıkarak, üç yıllık süre içinde alınacak programlı geri ödeme tutarları içindeki BES getirileri üzerinden de yüzde 15 stopaj kesintisinin yapılması gerektiği anlaşılmakta.
BES’TE GEÇİRİLEN SÜRE KATKI  PAYINDAN BAĞIMSIZ
Sirkülerin açıklık kazandırdığı bir diğer konu ise BES’te geçirilen sürenin ödenen katkı payından bağımsız oluşu. BES mevzuatında yakın zamanda yapılan düzenlemelerle sistemde geçirilen süre ile ödenen katkı payı arasındaki ilişki ortadan kaldırılmıştı. Gelir İdaresi Başkanlığı, bu sirkülerin son bölümünde konuya ilişkin olarak getirdiği açıklamayla, uygulamanın Bireysel Emeklilik Sistemi mevzuatı paralelinde olması gerektiğini belirtiyor.