Teknik kâra IBNR darbesi

Geçtiğimiz yılın ilk çeyreğini 341 milyon lira, yıl sonunu da 1 milyar lira kârla kapayan sektör, 2015 yılının ilk çeyreğinde zarar etti. Zarardaki en temel faktör, 2015 yılının ilk üç ayında, 2014 yıl sonuna göre net IBNR tutarlarında 402 milyon lira artış yaşanması oldu. Bu artışın büyük kısmı trafik sigortalarından geldi.

TSB’nin ilk çeyrek sonuçlarına göre, hayat dışında 199 milyon lira teknik zarar kaydedildi. Geçen yılın aynı döneminde hayat dışında elde edilen 341 milyon liralık teknik kâr göz önüne alındığında teknik sonuçlarda yüzde 158.3 oranında bir düşüş yaşanmış oldu.
Net dönem zararıysa hayat dışında 164 milyon lira olarak gerçekleşti. Geçen dönem hayat dışındaki net dönem kârı 238 milyon lira olarak kayıtlara geçmişti.
Hayat dışında zarara geçilmesindeki temel etken trafik sigortalarındaki zararın ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre dört katına çıkarak 748 milyon liraya yükselmesiydi. Geçen yılın aynı döneminde zarar 183 milyon liraydı.

KASKODA DA KÂR AZALDI
Kasko sigortalarındaysa yılın ilk çeyreğinde 142 milyon lira teknik kâr edildi. Buradaki kâr da, geçen yılın aynı döneminde elde edilen 267 milyon liralık kâra göre neredeyse yarı yarıya azalmış oldu.
2015 yılının ilk çeyreğinde yangın ve doğal afetler branşındaki kâr da 29 milyon liraya geriledi. Geçen yılın ilk çeyreği bu branş için iyi geçmiş ve kâr 128 milyon lira olarak kayıtlara geçmişti.
Emeklilik şirketlerinin ilk çeyrekteki teknik zararı geçen yılın aynı dönemindeki 32 milyon liralık zarara göre yüzde 62.5 oranında azaldı ve 12 milyon lira olarak gerçekleşti.
Yılın ilk çeyreğinde hayat branşının kârı 144 milyon lira oldu. Bu branştaki kâr da, geçen yılın aynı dönemindeki 124 milyon liralık kâra göre yüzde 16.1 oranında arttı.
Hayat ve emeklilik şirketlerinin ilk çeyrekteki net dönem kârı 209 milyon lira oldu. Geçen yılın aynı döneminde bu miktar 156 milyon liraydı.

IBNR TUTARLARI EN ÇOK TRAFİK BRANŞINI VURDU
Hayat dışındaki zarardaki artışta yeni IBNR uygulamasının etkisi büyük oldu. 2015 yılının ilk üç aylık döneminin sonunda, 2014 yıl sonuna göre net IBNR tutarlarında 402 milyon lira artış yaşandı. Artışın büyük kısmı da trafik sigortalarından geldi.  Dolayısıyla hem trafik sigortalarındaki hem de sektördeki kârlılık etkilendi.
Sektörden görüşünü aldığımız kişilere göre, kârlılıktaki olumsuz IBNR etkisinin yıl sonuna kadar azalarak sürmesi bekleniyor. Sektörün, oluşan zararı hafifletmek için trafik sigortalarında primleri yükseltme yoluna gitmesi de beklentiler arasında.

TSB Genel Sekreter Yardımcısı Kerem Özdağ: Kârlılıktaki olumsuz IBNR etkisi yıl boyunca azalarak devam eder

“Trafik branşında ortaya çıkan teknik zararda, IBNR kalemindeki artış en büyük paya sahip. İlk çeyrek itibarıyla görülen olumsuz IBNR etkisinin, 2015 yılının diğer çeyreklerinde şiddetini azaltarak devam etmesini bekliyoruz.”

TSB Genel Sekreter Yardımcısı Kerem Özdağ, trafik branşında ortaya çıkan teknik zararda, IBNR kalemindeki artışın en büyük paya sahip olduğunu belirtti. Söz konusu kalemde hayat dışı sigorta branşlarının toplamı için 2015 yılının ilk üç aylık döneminin sonunda, 2014 yıl sonuna göre net IBNR tutarlarında 402 milyon lira artış yaşandığı bilgisini veren Özdağ, artışın büyük kısmının trafik branşından kaynaklandığını söyledi. Özdağ, ilk çeyrek itibarıyla görülen olumsuz IBNR etkisinin, 2015 yılının diğer çeyreklerinde şiddetini azaltarak devam etmesini beklediklerini ifade etti.
Gerçekleşen hasarların 2015 yılının ilk üç ayında, geçen döneme göre yüzde 21 artışla 660 milyon liradan 821 milyon liraya yükseldiğini aktaran Özdağ, “Gerçekleşen hasarlarda (ödenen hasar ve muallak hasarlarda değişim) görülen bu artışla beraber kasko branşı 2015 yılının ilk çeyreğini 143 milyon lira kârla kapattı. Kasko branşında 2015 yılının ilk çeyreğinde gerçekleşen hasarlarda görülen artışın önümüzdeki dönemlerde devam etmesini beklememekle beraber 2015 yılı sonunda 2014 yılına paralel seviyede teknik kâr elde edileceğini öngörüyoruz” şeklinde konuştu.

‘BES’TEKİ BÜYÜME ETKİSİNİ GÖSTERDİ, ZARAR AZALDI’
2013 yılı başında yürürlüğe giren düzenlemeler neticesinde emeklilik şirketlerinin gelirlerinin büyük kısmını oluşturan kesintilerin düşürülmesinin teknik kârlılığı son iki yıldır olumsuz şekilde etkilediğini dile getiren Özdağ, bununla birlikte sistemdeki büyümenin etkilerini gösterdiğini ve özellikle fon işletim gider kesintisi ile yönetim gider kesintisinde meydana gelen artış sonucunda teknik zararda gerileme yaşandığını belirtti.
2015 yılının ilk çeyreğinde geçen yıl aynı döneme göre fon işletim gider kesintisinde yüzde 41  ve yönetim gider kesintisinde yüzde 23 artış meydana geldiğine değinen Özdağ, sözlerini şöyle tamamladı: “Bunun sonucunda geçen yılın aynı dönemine göre teknik zarar yüzde 62 oranında azalarak 12 milyon lira oldu. Bununla birlikte 2015 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla faaliyet giderleri yüzde 22 oranında arttı. Emeklilik branşında, fon büyüklüklerinin daha yüksek seviyelere ulaşmasıyla birlikte orta vadede kârlılığa ulaşılabileceğini düşünüyoruz.”

Doğa Sigorta Oto-Kaza ve Mühendislik Müdürü Mustafa Kocaman: Artan muallak hasar tutarları trafikte zararı artırdı

“Trafik sigortalarında meydana gelen zararın asıl sebebi muallak hasar tutarında meydana gelen artış. Muallak hasar tutarındaki artış hem trafik branşını hem de sektörün tüm kârlılığını etkiliyor.”

Doğa Sigorta Oto-Kaza ve Mühendislik Müdürü Mustafa Kocaman, trafik sigortalarında meydana gelen zararın asıl sebebinin muallak hasar tutarında meydana gelen artış olduğunu söyledi. 2015 yılının birinci çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre prim üretiminde yaklaşık yüzde 3 artış olduğunu kaydeden Kocaman, muallak hasar tutarlarındaysa yaklaşık yüzde 42 (yaklaşık 1.65 milyar lira) oranında bir artış olduğunun altını çizdi. Kocaman, muallak hasar tutarındaki bu artışın hem trafik branşını hem de tüm sektörün kârlılığını etkilediğini vurguladı.

‘ZARARA ÖNCELİKLE IBNR TUTARLARI YOL AÇTI’
Hasar sayılarında, poliçe limitlerinde, döviz kurlarında meydana gelen artışların yanı sıra zarardaki bu artışın asıl nedeninin IBNR rakamlarında yapılan değişiklikler olduğunu belirten Kocaman, “Önümüzdeki dönemlerde de IBNR tutarlarının etkisinin sürmesi bekleniyor. Ayrıca haziran ayında yürürlüğe giren yeni genel şartlarda yapılan değişiklikler neticesinde sektörün hasar yükünün daha da artacağını göz önüne alırsak, sektörün bu zararı karşılayabilmek için trafik poliçe primlerinde artışa gitmesi kaçınılmaz” dedi.
“Sektörde yaşanan rekabet nedeniyle fiyatların düşme eğiliminde olması, enflasyon ve döviz kurlarında meydana gelen artışlar nedeniyle yedek parça tutarlarının artması kasko sigortalarında kârlılığın azalmasının ana sebeplerinden” diyen Kocaman, trafik branşına göre kârlılığı sürmekte olduğu için kasko branşında bu trendin bir süre daha devam etmesinin muhtemel olduğunu dile getirdi.

Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü: Muallak tazminat karşılıklarındaki yükselme trendi devam etmez

“2015 yılı ilk çeyreğinde muallak tazminat karşılığındaki değişim kalemi 310 milyon liradan 626 milyon liraya yükseldi. Bu kalemde gerçekleşen yükselişin, baz etkisi nedeniyle önümüzdeki dönemlerde bu trendi sürdürmeyeceği düşünülüyor.”

Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, 2015 yılı ilk çeyrek verileri incelendiğinde, hayat dışı branşlarda toplam 193.3 milyon lira teknik zarar oluştuğu, trafik branşındaki teknik zararın 669 milyon liraya yükseldiği belirtildi. Aynı dönemde muallak tazminat karşılığındaki değişim kaleminin de 310 milyon liradan 626 milyon liraya yükseldiği bilgisine yer verilen açıklamada, bu kalemde gerçekleşen yükselişin baz etkisi nedeniyle önümüzdeki dönemlerde bu trendi sürdürmeyeceğinin düşünüldüğü kaydedildi.
Kaskodaki kârın azalması konusundaysa Hazine’nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “Poliçe başına ortalama prim tutarının 2014 yılı birinci çeyreğine göre yüzde 5.8 oranında azalması, ödenen tazminatların 95 milyon lira civarında artması ve muallak tazminat karşılığı tutarındaki değişimindeki olumlu etkinin azalması teknik kârdaki düşüşün en önemli nedenleri olarak dikkat çekmektedir.”
Emeklilik ve hayat branşındaki kârın artma sebepleriyse açıklamada şu şekilde anlatıldı: “Katkı payı tutarları, emekli olma süreleri ve emeklilik yatırım fonlarındaki birikim süreci emeklilik alanındaki kârlılığın başlıca belirleyici unsurları olarak karşımıza çıkmaktadır.”

Aksigorta Genel Müdürü Uğur Gülen: Hasar karşılıklarındaki toplam eksik 3-4 milyar lira civarındadır

“Sektörün hasar karşılıklarındaki toplam eksiğinin 3-4 milyar lira seviyesinde olduğunu öngörüyoruz. Trafik sigortası fiyatları bu maliyetleri içerecek şekilde yukarı yönde güncellenecektir.”

Aksigorta Genel Müdürü Uğur Gülen, yılın ilk çeyreğinde sektörün yüzde 12 oranında büyüdüğünü söyledi. Bu dönemde, gerek hafif ticari gerekse özel araçların satış rakamlarındaki ve konut kredilerindeki artışların büyümenin önemli etkenlerinden olduğunu kaydeden Gülen, bu büyümeye rağmen teknik zarar edilmesinin en önemli nedenlerinin başında trafik sigortasının geldiğine dikkat çekti.
Trafik sigortasında bedeni hasarlardaki artışın devam etmesi ve trafik sigortası fiyatının bu maliyeti karşılayacak seviyede artmamasının teknik zararı önemli ölçüde açıkladığını belirten Gülen, “Geçmişte 30-40 bin lira seviyesinde olan ortalama bedeni hasar tazminatı; hem insan ortalama ömrünün uzaması hem de kişi başı gelir seviyesinin artması sonucunda 80-100 bin lira seviyelerine çıktı. Bu seviyenin gelecekte daha da yükseğe çıkması kaçınılmaz. Hasar büyüklüğü bu denli artarken fiyatın neredeyse aynı seviyede kalıyor olması trafik sigortalarında negatif teknik kâr sonucunu doğuruyor” diye konuştu.

HASAR KARŞILIKLARINDAKİ EKSİKLİK ÇOK BÜYÜK
Ülkemizdeki en yüksek penetrasyona sahip olan bu üründeki fiyat-maliyet dengesizliğini ortadan kaldırmanın çok da kolay olmadığının altını çizen Gülen, şunları söyledi: “Tüketici tarafından baktığımızda yılda 16 milyon adet satılan trafik sigortasının fiyatı ülke nüfusunun beşte birini doğrudan, yarısını ise dolaylı olarak etkiliyor. Hem en yüksek penetrasyona sahip hem de zorunlu bir ürün olması ve çoğunlukla en yaygın kanal olan acente kanalından satılması nedeniyle sigorta şirketlerinin pazar payı yarışında kritik öneme sahip.”
Bir diğer önemli hususun 1 Ocak 2015’ten itibaren yürürlüğe giren hasar karşılıklarıyla ilgili düzenleme olduğundan bahseden Uğur Gülen, sektörün hasar karşılıklarındaki toplam eksiğinin 3-4 milyar lira seviyesinde olduğunu öngördüklerini dile getirdi. Yeni düzenlemeye göre şirketlerin hasar karşılıklarını serbestçe belirleyeceğini ve üç yıl içinde mali tablolarına yansıtacaklarını aktaran Gülen, Aksigorta olarak hasar karşılıklarını uluslararası kabul görmüş metotlarla belirleyerek yılın ilk çeyreğinde bilançolarına yansıttıklarının bilgisini verdi. Gülen, sektördeki şirketlerin bu maliyeti erteleyemeyeceklerini görerek bilançolarında yeterli hasar karşılığı ayıracaklarını ve trafik sigortası fiyatlarının bu maliyetleri içerecek şekilde yukarı yönde güncelleneceğini tahmin ettiklerini söyledi.
1 Haziran 2015 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe giren Trafik Sigortası Genel Şartlarının da hasar maliyetini artırıcı etkileri olduğuna değinen Gülen, “Araçlardaki değer düşüklüğünün yeni bir teminat olarak tanımlanmasını, orijinal veya eşdeğer yedek parça kullanımına dair koşulları, bedeni hasarlarda destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanmasına baz teşkil edecek mortalite tablosunun ve tazminat değerleme faiz oranının belirlenmesini; hasar maliyetini artırması beklenen düzenlemeler olarak sayabiliriz” dedi.

‘KASKO DA ZARAR EDİLEN ÜRÜNLER ARASINA GİREBİLİR’
“Kasko, geçmiş iki yılda tüm sigorta şirketlerinin kâr ettiği tek üründü. 2014 yılında yeni araç satışlarının düşük seyretmesi neticesinde şirketler bu üründen daha fazla pay alabilmek için fiyat rekabetine girdi. Yılın son çeyreğinde artan rekabetin 2015 yılında da devam ettiği görülüyor. 2015 yılında yeni araç satışlarındaki büyüme yüzde 50’nin üzerinde seyretse de kasko ürünündeki büyümenin bu denli hızlı olmadığını görüyoruz. SBM verilerine göre, kaskoda poliçe adetlerinde 2015’in ilk üç ayında yüzde 11’lik artış yaşandığı söylenebilir. Öte yandan, yazılan primler yüzde 4.7 artarken ortalama primlerin yüzde 5.7 gerilediği görülüyor.  Ortalama prim düşerken, kaskoda önemli bir hasar maliyeti olan yedek parça fiyatları, artan döviz kuruyla birlikte yukarıya doğru hareket ediyor. Fiyat ve maliyet arasındaki ters yönlü bu hareket makası daraltıyor ve kâr marjını düşürüyor” diyen Gülen, böyle devam ederse çok zaman geçmeden kasko ürününün de sektörün zarar ettiği ürünler arasına girebileceğinin altını çizdi.