Ne iş olsa yaparım abi!..

İŞSİZLİK yıllardır Türkiye’nin en önemli sorunlarının başında geliyor. Başlıktaki deyim de bu yüzden yerleşti halkın diline… Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) “2015 yılı Ocak İşgücü Piyasası Bülteni”ne göre sorun artarak devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Ekim 2014 verilerini değerlendiren TİSK bültenine göre; geçtiğimiz yıl iş talep edenlerin sayısı yüzde 345 arttı, iş arayan her 100 kişiden 30’u işsiz kaldı, istihdam yükseldi ancak iş isteyenlerin sayısı daha fazla arttı. Bültene göre işsizlikte dünyada 10’uncu sıradayız ve üniversite mezunlarında işsizlik tavana vurmuş durumda.
Ekim 2014 itibarıyla son bir yılda Türkiye’de işgücündeki artış 1 milyon 929 bin kişi olurken artış oranı bir önceki yılın aynı ayına göre (Ekim 2013) yüzde 345’i buldu. İşgücü içinde istihdam edilenler 1 milyon 356 bin kişi, işsiz sayısı ise 573 bin kişi arttı. İş arayan her 100 kişiden 30’u işsiz kaldı.
TİSK’in, TÜİK’in açıkladığı 2014 yılı Ekim Dönemi Hane Halkı İşgücü Araştırması’nın değerlendirildiği bültene göre, iş talep edenlerin (işgücü) sayısında çok güçlü bir artış var. İstihdam artış hızı bir yıl önce yüzde 0.7 iken, Ekim 2014’te yüzde 5.5 gibi yüksek bir orana çıktı; ancak, işgücü daha yüksek bir oranda, yüzde 7.1 oranında artınca, işsizlik de yükseldi.
İşsizlik oranı son bir yılda 1. 3 puan artarak yüzde 10.4 oldu. 2 yıl önce yüzde 8’lerde seyreden arındırılmış işsizlik oranı, 2014’ün yaz aylarından bu yana yüzde 10’un üzerinde seyrediyor. Ayrıca, TİSK’in altını çizdiği tespitlere göre, istihdamdaki güçlü artış büyümeye yansımıyor, çünkü verimlilik azalıyor.

İŞSİZLİKTE DÜNYADA 10. SIRADAYIZ
TİSK’in değerlendirmelerine göre, Türkiye, küresel kalkınma yarışında varlık gösterebilen 44 ülke arasında işsizlik oranının yüksekliği açısından 10’uncu sırada bulunuyor. En geniş işsizlik tanımına göre Türkiye’de işsizlik oranı yüzde 19.1 ve 6 milyon 43 bin işsiz var.
Çalışma çağındaki nüfusun yarısından azı (26 milyon 138 bin kişi) istihdam edilerek çalışma ve kazanç sağlama olanağına sahip; yarısından fazlası (31 milyon 111 bin kişi) ise bu imkândan yoksun.

ÜNİVERSİTE MEZUNLARI ZOR DURUMDA
TİSK’in değerlendirmelerine göre, tarım dışı istihdamda yıllık artış oranı yüzde 5.7 oldu. Bir yıl içerisinde istihdamın en yüksek oranda arttığı sektör yüzde 6.5 ile hizmetler olurken, onu yüzde 5.2 ile sanayi sektörü izledi.
En yüksek işsizlik oranı yüzde 12 ile yükseköğretim mezunlarında oldu. Bunu sırasıyla genel lise mezunları (yüzde 11.7), meslek lisesi mezunları (yüzde 11.3) ve lise altı eğitimliler (yüzde 9.7) izledi. En düşük oran ise yüzde 7 ile okur-yazar olmayan kişilerde görüldü.
TİSK’in İşgücü Piyasası Bülteni’ndeki bazı değerlendirmeler ana hatlarıyla şöyle:
• İşsizlerin yüzde 68.1’i 5 ay ve daha kısa süreden beri iş arıyor.
• Uzun süreli (1 yıl ve daha çok) işsizlerin payı yüzde 21.2.
• Tarım dışı işsizlik oranı 1.6 puan artışla yüzde 12.5’e çıktı.

KADIN İŞSİZLİĞİNDE EĞİTİM FAKTÖRÜ
TİSK’in değerlendirmelerine göre, istihdam oranını yükseltmek açısından en fazla potansiyele sahip grup, 11 milyon 513 bin kişi ile ev kadınları. Yüksekokul mezunu olmak, kadınların istihdam şansını yüzde 20-30’lardan yüzde 60’a yükseltiyor. Bunun yanı sıra, genç istihdamındaki artış temmuz döneminden beri zayıflıyor.

KAYIT DIŞINDA GERİLEME TERSİNE DÖNDÜ
TİSK’e göre kayıt dışı istihdamdaki gerileme 2014’te tersine döndü. Şubat 2014’te 8 milyon 453 bin kişi olan kayıt dışı istihdam 693 bin kişi artarak 9 milyon 146 bine çıktı. Kayıt dışı istihdam oranının en yüksek olduğu grup yüzde 93.9 ile tarımdaki ücretsiz aile işçileri oldu. Bu oran, tarım dışı sektörlerdeki ücretliler açısından yüzde 17.6 olarak belirlendi.
TİSK’in değerlendirmelerine göre ayrıca, işsizlik sigortasına başvuranların sayısı da aralıkta 96 bini geçerken, aralık ayında reel kesimin ve tüketicinin istihdam artışı beklentisi geriledi.
İşsizlik sorunu sigorta sektörünü de yakından ilgilendiriyor. İşsizliğin artması tüketimi ve sigorta ihtiyacını da azaltıyor. Öte yandan şirketlerimizin ferdi kaza sigortası kapsamında pazara sundukları “İşsizlik sigortası”nın da çalışanlara satıldığını hatırlatalım. Esen kalın.