Koşulların zorluğu, başarının büyüklüğünü etkiler!..

KOŞUL; sözlük anlamı olarak: Bir başka şeyin kendisine bağlı olduğu, bir başka şeyi olanaklı kılan şeydir. Bir başka anlamı da; belli bir nedensel bağlantıda etkinin ortaya çıkmasını sağlayan etken. (Aynı nedenler ayrı koşullar altında aynı etkileri yaparlar.) Nedenden ayrımı şudur: Neden etkiyi yaratan şeydir, koşulsa etkinin ortaya çıkışının nedeni değildir, etkiyi yaratmaz, ama nedenin etkiyi yaratmasını sağlar. Başarı ise, bir işte elde edilen yararlı sonuç olarak tanımlanmaktadır.
Bu tanımlar doğrultusunda, iktisadi oluşumları dikkate aldığımızda, bu oluşumları etkileyen; örneğin kolaylaştıran, güçleştiren veya özelliklerini değiştiren çevresel durum ve etkenler nelerdir? Ekonomik değer yaratan sektörel kurumların faaliyet alanlarındaki hedefleri doğrultusunda elde edilen başarıların büyüklüğü, hangi koşullar altında gerçekleştirilmiş bulunmaktadır? Bu koşulların başarılar üzerindeki etkileri nasıl olmuştur? Ticari hareketlilik yaratan ve ekonomi üzerinde katma değer katkısı bulunan kurumsal firmaların başarıları; bu başarıların oluştuğu koşullara göre nasıl değerlendirilmelidir? İş yaşamımız içinde yer alan, iş-aile yaşam döngüsünü etkileyecek kadar önem taşıyan başarı faktörüne, elde edildiği koşullar alanından bakmak ve değerlendirmek gerektiğini düşünmekteyim.
Koşuşturmalarımız sonucu elde edilen başarılar, iş veya aile yaşamımızda neleri etkilemektedir? Etkilenen durumlardan ne kadar mutluluk duyulmaktadır? Bu mutluluklar, anlık sevinçler veya geleceğe dönük yeni ümitler mi yaratmaktadır?
“Ne olursa olsun ben her koşulda mutlu olabilirim” tekrarları öylesine söylenen veya daima pozitif olunmalı vesaiki altında sahiplenilen bir cümle mi?
Koşullar, koşullar… Bir şeyi elde etmeniz için önünüze koyduğunuz nedenler ve bunların sonucunda gözlemlediğiniz etkinin büyüklüğü, sizi tatmin ediyor mu?
Başarı nelerle elde edilmez ki; üstüne harcanan emekle, tüm yeteneklerinizle birlikte ortaya konularak gösterilen gayretle, mücadele gücünüzün göstergesi olan sabırla….
Koşulların üstesinden gelmek için olmazsa olmazımız olan sabır üzerine çok beğendiğim bir Çin atasözünü yeri gelmişken söylemek isterim. “Bir anlık sabır, insanı büyük felaketlerden kurtarabilir, sabırsızlık göstereceğin bir tek an, bütün yaşamı mahvedebilir.
Koşulların zorluğu başarının önemini artırdığına göre, zorluğa karşı verilen mücadele için gösterdiğiniz motivasyon da bir o kadar önemlidir.
Koşullar karşısında bulunulan karar verme süreçlerinin bütünüyle gerçekçi olmadığı durumlarda motivasyona bağlı sorunların ortaya çıktığı araştırmacılar tarafından belirtilmektedir. Örneğin, çalışanların başarı algıları, kendilerinden istenilen işler konusundaki sınırlamalara bağlı kalmaktadır. Bu sınırlamalar nedeniyle de başarının elde edilmesi de, çoğu kez dışsal motivasyona bağlı kalarak yapılmaktadır. Bundan dolayı da, koşulların zorluğu başarı için imkansız görülüyorsa, muhakkak dış güdülemeye ihtiyaç olduğu düşünülmektedir. Başarı için koşulların yapılandırılması, etkinin değerini de artıracaktır. Diğer bir deyişle, şayet çalışanlar başarıyı hedefledikleri konularda yeterli olduklarına inanırlar ve koşulların üstesinden gelmek için gerekli bilgiye hakim olduklarını kabul ederlerse, başarıya etki eden faktörleri de istenilen ölçüde değerlendirmiş olurlar.
İş yaşamında, motivasyonun önemi üzerinde yapılan çalışmalarda iş görenlerin başarı algısında motivasyonunu etkileyen faktörler arasında; konulara yönelik ilgileri ve takdir tutumları, başarı için söz konusu olan görev algıları, başarı ve başarısızlığı etkileyen bilimsel ve çağdaş yönetim iklimi öne çıkmaktadır.
Koşul ve başarı ilişkisini değerlendirdiğimiz bu yazıyı, 5 Ağustos 1886 – 5 Temmuz 1967, tarihleri arasında yaşayan Amerikalı yazar, reklam müdürü ve politikacı olan Bruce Fairchild Barton’a ait güzel bir söz ile bitirmek istiyorum. “Harikulade şeyler, ancak; içlerindeki bir şeyin üzerinde olduğuna inanma cesaretini gösterenler tarafından yapılmıştır.”