Kasa fazlalığı ile ortaklardan alacakların düzeltilmesi imkânı
11 Eylül 2014 tarihli mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6255 sayılı Kanunun 74. Maddesi ile bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerine; 31 Aralık 2013 tarihli bilançolarında görünmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını 31 Aralık 2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltme imkânı sağlanmıştır. 27 Eylül 2014 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan genel tebliğde de söz konusu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Kurumlar vergisi beyannamesini internet ortamında gönderenler 74. Maddeyle ilgili beyanlarını da aynı şekilde yapmak zorundadır. 2013 yılına ilişkin olarak süresinden sonra verilen düzeltme beyannameleri ve ekindeki bilançolar bu Madde uygulamasında kabul edilmemektedir. Ortaklardan net alacaklar tutarı olarak; 31 Aralık 2013 bilançosundaki 131. ve 231. Ortaklardan Alacaklar hesaplarının toplamından 331 ve 431 Ortaklara Borçlar hesaplarındaki tutarların düşülmesiyle kalan tutar dikkate alınacaktır. Genel tebliğdeki örneklerde de belirtildiği üzere; düzeltmeye esas kasa mevcudu ve ortaklardan net alacak tutarının düzeltmeyle ilgili beyanın yapılacağı tarihte 31 Aralık 2013’e göre azalmış olması halinde artık 31 Aralık 2013 bilançosundaki tutarlar değil düzeltme beyanının yapıldığı tarihteki azalmış tutarlar beyan edilerek düzeltilebilecektir. Buna karşılık 31 Aralık 2013 tarihine göre bu tutarlar artmışsa artan kısım için düzeltmeden faydalanılamayacaktır.
Düzeltilecek tutar olarak beyan edilen meblağ üzerinden yüzde 3 oranıyla vergi hesaplanarak beyan süresi içinde ödenecektir.
Kayıtlardan çıkarılma işlemi gerçekte olmayan kasa mevcudu ve ortak alacakları tutarlarının olağandışı giderlere atılması suretiyle yapılmaktadır. Yüzde 3 oranında vergi de aynı şekilde muhasebeleştirilecektir. Bütün bu tutarlar kurumlar vergisi beyannamesinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır. Genel tebliğde; mükelleflerce kâr dağıtımı yapılması halinde, ticari bilanço açısından dağıtılabilir ticari kâr tutarının, 74. Madde kapsamında beyan edilen ve “689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabı altında muhasebeleştirilen tutarlar dikkate alınmaksızın tespit olunacağı belirtilmektedir.
74.Maddede; bu Maddeye göre beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmayacağı hükmü mevcuttur. Genel tebliğde ise; beyan edilen tutarların ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kâr dağıtımına bağlı vergi kesintisine yönelik ilave bir tarhiyat yapılamayacağı belirtilmiştir.
Söz konusu hükümler kapsamında beyanda bulunanlar bu beyanları nedeniyle 2014 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde beyanname verme süresi içinde bunları düzeltebileceklerdir. Geçici vergi beyannamelerindeki bu düzeltme işlemleri nedeniyle yapılacak ek tarhiyatta faiz ve ceza aranmayacaktır.