BES yıla yeniliklerle başladı
1 Ocak 2013’ten itibaren yürürlükte olan sözleşmelerin katılımcıları 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren devlet katkılarının %15’ine hak kazandı. Katılımcılar sözleşmelerini sonlandırmaları halinde devlet katkısı hesaplarında yer alan tutarların %15’ini alabilecek. 1 Ocak 2013 tarihinden sonra katılımcılar sözleşmelerinin sistemde geçirdiği sürenin 3 yıldan 6 yıla kadar olması durumunda, devlet katkısı hesabındaki tutarların %15’ine, 6 yıldan 10 yıla kadar olması durumunda %35’ine, 10 yıl ve daha fazla olması durumunda %60’ına, emeklilik, vefat veya maluliyet nedeniyle sözleşmenin sonlandırılması durumunda ise tümüne hak kazanıyor.
Devlet Katkısında Süre Ekleme
2013 yılında sisteme giren sözleşmelerin, 2016 yılında ilk devlet katkısı hak edişleri başlarken, mevzuat 2013 yılından önce sistemde olanlara da ek avantajlar sunuyor. Buna göre, 2013 yılından önce sistemde bulunan sözleşmelerin devlet katkısı hak ediş sürelerine 1 Ocak 2016 tarihinde hak ediş süreleri eklendi. Hesaplama yapılırken, 2013 yılı öncesinde sözleşmelerin sistemde bulunduğu süreler dikkate alındı. Buna göre, bu süresi 3 yıldan fazla ancak 6 yıl veya daha az olan sözleşmelere 1 yıl, 6 yıldan fazla ancak 10 yıl veya daha az olan sözleşmelere 2 yıl, 10 yıldan fazla olan sözleşmelere 3 yıl eklendi. 1 Ocak 2016 tarihinde yürürlükte olan sözleşmelere bir defaya mahsus olmak üzere yapılan bu uygulamada, dernek, vakıf, sandık ve diğer kuruluşlar ile birikimli hayat sigortasından Bireysel Emeklilik Sistemi’ne aktarım ile kurulan sözleşmelerin sistemde kaldığı süreler için sözleşmenin fiilen sisteme aktarıldığı tarih esas alındı.
1 Ocak 2013 tarihinden önce yürürlüğe girmiş ve 1 Ocak 2016 itibarı ile yürürlükte olan tüm sözleşmelerin devlet katkısı hak ediş süreleri 3 yıl olmasına rağmen, süre ekleme işlemi sonrasında hak ediş süreleri 3 ila 6 yıl arasında değişmekte.
Bu uygulama ile örneğin, 01.01.2006 tarihinde yürürlüğe giren bir sözleşme 1 Ocak 2013 tarihinden önce sistemde 7 yıl geçirdiğinden, bu sözleşmenin devlet katkısı hak ediş oranı için dikkate alınan süresine 2 yıl eklendi ve hak ediş süresi 3 yıl iken 5 yıl oldu. Süre ekleme işlemi ile bir sonraki seneden itibaren 6 yıl olacak ve hak ediş oranı yüzde 15’ten yüzde 35’e yükselecek. Süre ekleme işlemi olmasaydı bu sözleşme %35 olan hak ediş oranına 3 yıl sonra ulaşabilecekti.
Asgari Ücret Artışının Etkisi
Bilindiği gibi bir katılımcının bir yıl içinde alabileceği devlet katkısı tutarı, ilgili yılın ilk ve ikinci altı aylık dönemleri için belirlenen brüt asgari ücret tutarları dikkate alınarak hesaplanmakta ve yıllık toplam brüt asgari ücret tutarının %25’ini geçememekte.
2016 yılı için belirlenen brüt asgari ücret doğrultusunda, bir katılımcı için devlet katkısına konu olacak azami yatırım tutarı 19.764 lira, hesaplanacak maksimum devlet katkısı tutarı ise 4.941 lira oldu. Geçen yıl bu tutar 3.712,50 lira idi. Asgari ücret tutarındaki artış, Maliye Bakanlığı tarafından BES’e yapılan devlet katkılarını az da olsa etkileyecek.
Asgari ücret artışının BES’e bir diğer etkisi ise işverenler için oldu. İşverenin çalışan adına BES’e ödediği katkı paylarının, ödendiği ayda elde edilen ücretin %15’i ve asgari ücretin yıllık tutarı dahilinde ticari kazancın tespitinde doğrudan gider olarak indirim konusu yapabilmekteler. Ayrıca, işveren tarafından sigortalılar için BES’e ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin yüzde 30’u olan 494 lirayı geçmeyen katkı payları tutarlarından prim alınmamakta.