Özel emeklilik fonlarının toplam gelire oranı %56

OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) 2017 sonu itibarıyla özel emeklilik fon büyüklüklerine dair öngörülerini açıkladı. Buna göre, OECD ülkelerindeki özel emeklilik fonlarının büyüklüğü toplam 28.4 trilyon dolara ulaştı. Rapora dahil edilen OECD dışındaki 29 diğer ülkedeyse toplam fon büyüklüğü 800 milyar dolar olarak gerçekleşti.

16 TRİLYON DOLARLA ABD İLK SIRADA

En yüksek fon büyüklüğüne sahip ülke 16.2 trilyon dolarla ABD oldu. ABD’yi, 2.9 trilyon dolarlık fon büyüklüğüyle İngiltere, 1.7 trilyon dolarla Avustralya, 1.6 trilyon dolarla Hollanda ve 1.4 trilyon dolarla Kanada takip etti.

FON BÜYÜKLÜĞÜ TÜM ÜLKELERDE ARTTI

2017 yılında incelenen tüm ülkelerin fon büyüklüğünde artış gözlemlendi. En yüksek büyüme oranları, özel emeklilik sistemleri nispeten yeni olan Ermenistan, Malavi ve Arnavutluk gibi OECD dışındaki ülkelerde kaydedildi. Dolar bazında bakıldığında, OECD ülkelerindeki toplam fon büyüklüğü 2017 yılında bir önceki yıla göre %11.2 oranında, incelenen OECD dışındaki ülkelerdeyse %16.3 oranında arttı.

FONLARIN TOPLAM GELİRE  ORANINDA 1. HOLLANDA

Fon büyüklüklerinin toplam gelire oranı ülkeden ülkeye ciddi farklılık gösterdi. Öyle ki; Arnavutluk’taki fon büyüklüğünün milli gelire oranı %0.1’ken, Hollanda’da bu oran %182.5 oldu. OECD ülkelerindeki toplam fon büyüklüğü, toplam gelirin %56.1’ine denk geldi. İncelenen OECD dışındaki ülkelerdeyse bu oran %46.1 olarak kaydedildi.

Beş ülkede fon büyüklüğü, toplam gelirin üzerine çıktı. Bu ülkelerde fon büyüklüğünün milli gelire oranı şu şekilde gerçekleşti: Avustralya (%120.4), İzlanda (%151.9), Hollanda (%182.5), İsviçre (%147.8) ve İngiltere (%105.5). 

Buna karşın, rapora katılmak için bilgilerini paylaşan 64 ülkeden 40’ında, toplam fon büyüklüğünün toplam gelire oranı %20’nin altında kaldı.

EN YÜKSEK GETİRİ HONG KONG’DA

2017 yılında, incelenen ülkelerin neredeyse tamamında fonların getiri oranları pozitif oldu. En yüksek getiri oranları %20.2 ile Hong Kong (Çin), %17.8 ile Malavi ve %14.6 ile Polonya’da görüldü. Bunlar dışında, 14 ülkede daha fon getirileri %5’in üzerinde gerçekleşti. Fakat Çekya, Mısır, Estonya ve Türkiye’de getiriler reel olarak negatif seviyelerde seyretti. Her ne kadar bu dört ülkede getiriler nominal olarak pozitif olsa da, Çek Cumhuriyeti’ndeki %2.4, Estonya’daki %3.4, Türkiye’deki %11.9 ve Mısır’daki %21.9’luk enflasyonun altında gerçekleşti.

TÜRKİYE SON SIRALARDA

OECD ülkeleri arasında yer alan Türkiye’de 2017 yılında toplam fon büyüklüğü, bir önceki yıla göre %26.5 artışla 17.8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Fon büyüklüğünün milli gelire oranıysa %2.2 oldu. Bu oran açısından bakıldığında, Türkiye OECD ülkeleri arasında sondan 4. sıraya yerleşti. Sıralamada Türkiye’nin altında %1.6 ile Letonya, %0.8 ile Yunanistan ve %0.7 ile Fransa yer aldı. Fon getirilerine bakıldığındaysa, Türkiye sondan 2. sırada yer aldı. Ülkemizdeki getiriler, reel olarak %0.9 oranında negatif seviyedeydi.

2016’DA FONLAR ÖNGÖRÜLENİ AŞTI

OECD tarafından geçtiğimiz yıl aynı dönemlerde yayınlanan ve 2016 yılına dair öngörülen rakamları içeren raporda, OECD ülkelerindeki özel emeklilik fon büyüklüğünün 25 trilyon doları aştığı tahmin edilmişti. Yine OECD ülkelerindeki fon büyüklüğünün toplam gelirin %55’ine denk geleceği de belirtilmişti. Buna karşın, yayınlanan kesinleşmiş rakamlara göre 2016 yılında OECD ülkelerindeki toplam fon büyüklüğü, tarihteki en yüksek seviyeye gelerek 38 trilyon doları aştı. Fon büyüklüğü tahminleri aşmış da olsa, toplam gelire oranı beklenenin altında kaldı ve %49.5 olarak gerçekleşti. ABD, 25.1 trilyon dolarlık fon büyüklüğüyle OECD bölgesindeki toplam fon büyüklüğünün %66’sına ev sahipliği yaptı. Fon büyüklüğünde ABD’yi 2.4 trilyon dolarla Kanada, 2.2 trilyon dolarla İngiltere, 1.5 trilyon dolarla Avustralya ve 1.3 trilyon dolarla Japonya izledi. 7 ülkede toplam fon büyüklüğü milli geliri aştı. Fon büyüklüğünün milli gelire oranına bakıldığında bu ülkeler sırasıyla %209 ile Danimarka, %180.3 ile Hollanda, %159.2 ile Kanada, %150.7 ile İzlanda, %141.6 ile İsviçre, %134.9 ile ABD ve %123.9 ile Avusturya oldu. 2016’da 31 OECD ülkesinin 28’inde özel emeklilik fonları reel getiri sağladı. Bölgedeki ortalama getiri %2’nin üzerinde gerçekleşti.

Renk Özcan
renk@sigortacigazetesi.com.tr