Kaskoda teknik zarar tehlikesi
Türkiye Sigorta Birliği (TSB), 2018 yılı Eylül sonu Motorlu Taşıtlar Sigorta İstatistikleri’ni yayımladı. Sigorta şirketleri, bu yılın ilk 9 ayında trafik sigortasında 9 milyar 138 milyon lira, kaskoda ise 5 milyar 425 milyon lira prim üretti. 3. çeyrekte üretilen 36 milyar 446 milyon liralık primin %40’ına denk gelen bu iki branşın kârlılığı, sektör için çok önemli. En büyük gider kalemi olan tazminatlara bakıldığında trafikte 5 milyar 291 milyon, kaskoda 4 milyar 435 milyon liralık bir tutar karşımıza çıkıyor.
Kaskoda üretilen toplam prim ile ödenen toplam tazminat arasındaki makas daralıyor. Önceki yıllarda aynı oranda artış gösteren tazminat ve prim değerleri, geçen bir yıl içinde bu düzenin dışına çıktı. Son 4 yılın istatistikleri göz önüne alındığında 2015’in ilk 9 ayında üretilen prim 2016’nın aynı dönemine gelindiğinde %13 artmış. Aynı zaman zarfı içinde ödenen tazminata baktığımızda da hemen hemen aynı oranı, %12’yi görüyoruz. 2016 ile 2017’nin üçüncü çeyreklerindeki prim üretimlerini kıyasladığımızda %9, tazminatları kıyasladığımızda %10’lik bir artış hesaplıyoruz. Görüldüğü gibi prim ile tazminatın artış oranları paralellik gösteriyor. Ancak 2018’in ve 2017’in üçüncü çeyreklerine baktığımızda bu durum değişiklik gösteriyor. Toplam prim %11 oranında artarken tazminatlar %29 arttı. Bugüne kadar paralellik gösteren oranlar son bir sene içinde sektörün aleyhine bozulmuş durumda. Üstelik üretilen primdeki artışın enflasyonun altında kalması, ödenen tazminatın ise enflasyonun üstünde olması dikkat çekici bir diğer nokta. Bu durum döviz kurundaki dalgalanmaya, sigorta şirketlerinin henüz kasko ürününde fiyat artırmamasına ve yedek parça maliyetlerindeki artışa bağlanıyor.
YEDEK PARÇA FİYATLARINDA ENFLASYON %68
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı rapora göre, 2017 ile 2018’in eylül aylarındaki yedek parça fiyatlarına bakıldığında %68 oranında bir fiyat artışı göze çarpıyor. Şirketlerin hasar ödemeleri noktasında en büyük gider kalemlerinden biri olan yedek parça maliyetlerindeki artış eşdeğer parça uygulamasıyla bir nebze dengelenmiş gibi gözüküyor. Yine TÜİK’in rakamlarına bakıldığında trafik ve kasko dallarında son bir sene içerisinde %30 oranında fiyat artışına gidildiği ortaya çıkıyor. TÜİK raporunda ayrı bir kategori olarak yer alan ‘Araçlarının Tamirane ve Bakımına Ödenen Ücretler’de son iki yılın 9 aylık dönemlerini kıyasladığımızda %45’lik bir fiyat artışı ortaya çıkıyor.
KASKODA PRİMİN %82’Sİ TAZMİNAT OLARAK ÖDENDİ
Bir başka hesaplamayla trafikte üretilen primin %57’si, kaskoda üretilen primin %82’si tazminat olarak ödendi. Kaskodaki %82’lik oran dikkat çekiyor. Önceki yıllarla kıyaslama yaparsak, yıllardır %70 seviyesinde gezinen oranın %82’ye yükseldiği gözüküyor.
Bununla birlikte trafikte muallak tazminat 8 milyar 686 milyon lira, devreden muallak tazminat 7 milyar lirayken kaskoda muallak tazminat 1 milyar 757 milyon lira, devreden muallak tazminat 1 milyar 423 milyon lira olarak hesaplandı.
TRAFİKTE ÖDENEN TAZMİNAT %19 ARTTI
Zorunlu trafik sigortasına geçen sene getirilen tavan ve havuz düzenlemeleri, etkisini artırarak göstermeye devam ediyor. Aylık düzenli zammın %1’den %1.5’e çıkarılması bir nebze zararı düşürse de üretilen primdeki artış %14 ile enflasyonun altında kaldı. Bununla birlikte şirketlerin tazminat ödediği dosya sayısı bu sene %13, ödenen tazminat %19 oranında arttı.
2018 SONU BEKLENTİLERİ
2016 yılında 18 milyon lira teknik kârın elde edildiği zorunlu trafik sigortası, tavan ve havuzun getirildiği 2017’yi 535 milyon lira zararla kapatmıştı. Kasko 2016’da 457 milyon lira teknik kâr getirirken 2017’de 290 milyon lira kâr getirmişti. 2018’de trafikte zararın artması, kaskodaki teknik kârın da azalması bekleniyor.
OTO SİGORTALARDA HASAR MALİYETLERİ ARTIYOR
Sigorta Bilgi Merkezi (SBM) tarafından düzenli olarak yayımlanan Hasar Takip Merkezi istatistiklerine göre, eksper raporlarına yansıyan hasarlarda geçen seneye göre büyük bir artış dikkat çekti. Özellikle kasko branşında hasar büyüklüğü 3 bin liranın üzerine çıkan dosya sayısı geçen senenin ilk 10 ayında göre %26 arttı. Aynı hesaplamayı trafik branşı için yaptığımızda ise %37 gibi büyük bir artış oranı karşımıza çıktı. Yani sigorta şirketlerinin 3 bin liranın üzerinde hasarla karşılaştığı dosya sayılarında önemli bir artış var. 3 bin lira üzeri hasar dosyaları artarken toplam hasar dosya sayısında kayda değer bir değişiklik yaşanmadı. Bu da hasar maliyetlerinin arttığını gösteriyor.
Oğul Doğa Gökşin
ogul@sigortacigazetesi.com.tr