Ekonomi büyük, sigortacılık küçük; Nijerya

Afrika’nın en büyük ekonomisi olan Nijerya’da sigorta sektörü, halkın kültürel ve dini bazı duyarlılıkları nedeniyle henüz tam potansiyeline ulaşmış değil. Buna karşın, Nijerya sigorta sektörü, 2012 yılından 2016’ya kadar yıllık ortalama %10.2 büyüyerek, dayanıklı ve iddialı bir sektör olduğunu da gösteriyor. 2016’daki büyüme ise %10 seviyesinde. Bu büyümenin gerçek iticisi ise, zorunlu hayat ve oto sigortası branşlarının daha sıkı bir şekilde denetlenmesi. Kontrollerin artması sektörü yukarı iterken, petrol çıkaran ülkeler arasında yer alan Nijerya’nın 2014 yılından bu yana küresel petrol fiyatlarından negatif bir şekilde etkilenmesi sektörü aşağı çekiyor.

YILLIK HAYAT SİGORTASI

Ülkede hayat tarafında son 2 yıldır büyük bir atılım var. Bunun nedeni ise 2014 yılında Emeklilik Reformu Yasası’nın kabul edilmesi ve beraberinde gelen anüite (yıllık gelir) sigortası. Yeni yasayla beraber emeklilik fonları direkt anüiteye aktarılabiliyor. Bu yasanın sonucu ise 2015 yılında hayat primlerindeki %84’lük artışta görülebiliyor. Hayat tarafında sigortacılığın bir sonraki adımını Emeklilik Komisyonu ve Ulusal Sigorta Komisyonu arasındaki anlaşmalar belirleyecek. Bu anlaşmalar sonucunda anüite fonlarının yönetim esaslarının ortaya konulması bekleniyor.

HASAR RASYOSU ARTIYOR

Nijerya sigorta sektörünün ödediği tazminat miktarı gittikçe artıyor. Bu durağan ekonomilerde sıkça görülen bir durum. 2016 yılında sigorta şirketleri toplam 327 milyon dolarlık ödeme yaptı. Bu miktar bir önceki yıldan %19 daha fazla. Böylece ortalama hasar rasyosu da %43.7 seviyesine gerilemiş oldu. Eğer ekonomik durum şu anki durağan seyride devam ederse, ödemelerdeki artışın gelecekte de devam edeceğini söyleyebiliriz.

YATIRIM OPSİYONLARI SINIRLI

Sektörün performansının ana unsurlarından biri de sermaye gelirinin son derece yüksek olması. Devlet tahvillerinin yüksek getirisiyle beraber sermaye geliri 2016 yılında 178 milyon dolar seviyesine çıktı. Nijerya Merkez Bankası’nın sıkı para rejimi de göz önüne alınırsa, yatırımcıların yüksek gelirli devlet tahvillerine olan ilgisinin büyümeye yansıyacağını söyleyebiliriz. Yeni olgunlaşmaya başlayan ve Afrika dışındaki ekonomilere nazaran daha küçük boyutta olan Nijerya ekonomisinde yatırım yapılabilecek finansal enstrümanların sayısı ise son derece kısıtlı.

%53’LÜK DEVALÜASYON

Rakamlara bakacak olursak; sektörde özsermaye kârlılığı ortalaması 2016 yılında %8.4 seviyesinde. Ancak 2017 yılındaki ekonomik gerilemeyle beraber zaten düşük olan bu oranın daha da düşmesi bekleniyor. Yıllık Hazine tahvillerinin getirisi ise aynı dönemde %13.7 olmuş. Yüksek hasarlar ve satın alma/operasyon maliyetlerinin artması kârlılığı etkileyen ana etkenler arasında. Nijerya’da 2016 yılında yaşanan %53’lük naira (Nijerya resmi para birimi) devalüasyonu ise sigorta sektörünü hem pozitif hem de negatif etkiliyor. Devalüasyon nedeniyle parçaların değeri artarken verilen teminatlar da azalmış oluyor. Bu durumda sigorta şirketlerinin yetersiz (düşük teminatlı) sigorta yapmaktan kaçınması gerekiyor. Ülkedeki sigorta acenteleri ise müşterilerin özellikle trafik sigortası yaptırırken daha çok prim ödeyerek daha kapsamlı bir poliçe almasını tavsiye ediyor.

%0.27’lik sigorta penetrasyonu ile Nijerya’da muazzam bir sigorta potansiyeli bulunuyor. Özellikle sigorta penetrasyonu %6.8 olan Namibya, %2.8 olan Kenya ya da %14 olan Güney Afrika gibi ülkelere bakıldığında, Nijerya’nın potansiyeli açık bir şekilde görülüyor. Önümüzdeki 10 yıl içinde Nijerya sigorta sektörünün Afrika’nın öne çıkan sigorta pazarlarında biri konumuna gelmesine şahit olabiliriz.

SADECE NİJERYA’DA

SAYILARLA NİJERYA

Nüfus: 186 milyon
GSYİH: 405 milyar $
Kişi Başı GSYİH: 2 bin 177 $
Dünya sigortacılığındaki payı: %0.02
Prim Üretimi: 1 milyar 150 milyon $
Hayat: 372 milyon $
Hayat Dışı: 788 milyon $
Kişi Başı Prim: 6.2 $
Sigortacılığın GSYİH’deki payı: %0.27

Umut Deniz Elçi
umut@sigortacigazetesi.com.tr