Acenteler BES’e sahip çıkmalı

2013 yılından bu yana 18 yaşını dolduran herkese doğrudan devlet desteği verilmesiyle birlikte bireysel emeklilikte büyüme hızı arttı. Son 22 ayda katılımcı sayısının 3 milyon 100 binden 4 milyon 929 bine çıkması ve fon büyüklüğünün 20 milyar liradan 33 milyar liraya ulaşması sektörün geleceğe olan umutlarını yüksek tutmasını sağlıyor. 2014 yılının son ayına girdiğimiz şu günlerde yılı 5 milyonun üzerinde katılımcı sayısı ve 36 milyar liralık fon büyüklüğü ile kapatması beklenen sistemin katılımcı sayısının önümüzdeki 5 yılda 10 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Katılımcıların devamlılık oranlarında da 2014 yılı ocak ayına göre bir artış gerçekleştirdiği görülüyor. Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerine göre, Ocak 2014’te sözleşmelerin her ay yüzde 1.1’i sistemden ayrılırken, Eylül 2014 sonu itibarıyla bu oran yüzde 1’e geriledi. Önümüzdeki dönemde ayrılma oranında yakalanan bu düşük seviyenin korunması beklenirken, sistemin artan verimliliği ve devlet katkısı uygulamasının katılımcıların sistemde devamlılığını artırdığı ve ayrılma kararlarında caydırıcı olduğu gözleniyor.
Öte yandan BES’teki bu gelişmede acentelerin payının düşük olduğu görülüyor. EGM’nin hazırladığı 2013 BES Gelişim Raporu’na göre, acentenin düzenlenen sözleşmelerdeki payı yüzde 10’da kalırken, katılımcıların ödemelerindeki acente payı ise yüzde 11-12 aralığında kalıyor. Bu oranlar, sigorta sektörünün prim üretiminin yüzde 60’ını gerçekleştiren acentelerin, bireysel emeklilik satışında da var olan potansiyeli değerlendirebileceğini gösteriyor. Bankaların son dönemde sigorta satışına eskiye göre daha ağırlık verdiği göz önünde bulundurulduğunda, acentelerin de şimdiye kadar ağırlıklı olarak bankadan satılan BES’e yönelmeleri ve bankalara rakip olmaları gerekiyor.

FON GETİRİLERİ YÜZDE 11
Sistemin en çok tartışılan konularından bir başkası ise fon getirileri olurken, 2004 yılı başından 2014 yılı ekim ayı sonuna kadar geçen dönem için yapılan değerlendirmede, katkı fonları hariç olmak üzere emeklilik yatırım fonlarının kümülatif ağırlıklı ortalama getirilerinin nominal yüzde 277, reel olarak da yüzde 58 seviyesinde gerçekleşmesi getiri konusundaki kafalardaki soru işaretlerini kaldırmış oluyor. Diğer yandan 2014 yılının ilk on ayında da emeklilik yatırım fonlarının getirileri ortalama yüzde 11 ile pozitif seyrini sürdürmesi ve devlet desteğinin yüzde 25 gibi net bir oranda olması da önemle dikkat çeken ve unutulmaması gereken bir konu.

SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR KÂRA ULAŞILACAK
2015 yılına umutlu bir şekilde hazırlanan sektörde, 2013 yılı itibarıyla yakalanan ivmenin devam edeceği beklenirken, istikrarlı büyümenin devam edeceği ve sektördeki şirketlerin devlet katkısı uygulamasının sisteme girişleri daha da artırması neticesinde, kesinti oranlarında yaşanan aşağı yönlü seyrin etkisiyle düşen gelirlerin telafi edilebileceği ve sürdürülebilir kârlılık seviyesine de ulaşması bekleniyor.

Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Uğur Erkan:

Devlet katkısı sistemden ayrılma oranını düşürdü

Bireysel Emeklilik Sistemi’nin, sadece katılımcılar için değil, bu alana yatırım yapan şirketler tarafından da uzun vadeli olarak değerlendirilmesi gereken bir sistem olduğunu belirten Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Uğur Erkan, sektörün konsolide sonuçlara göre zarar yazmaya devam ettiğini ifade etti ve sözlerine şöyle devam etti: “Kesintilerin ciddi seviyede düşürülmesi sonucunda sistemin, katılımcı tabanının genişlediği ancak hem yeni hem de mevcut emeklilik şirketleri açısından kâr marjlarının daraldığı ve kâra geçiş sürelerinin uzadığı bir dönemde olduğumuzu söyleyebiliriz. Şirket olarak içerisinde bulunduğumuz yılın üçüncü çeyrek bilançosunda bireysel emeklilik branşında 5 milyon liraya yakın bir teknik kâr elde ettik. Bu yılın geri kalanında da, pozitif yönde ilerlemeye devam edeceğimizi düşünüyoruz. Devlet katkısı uygulamasının sisteme girişleri daha da artırması neticesinde, kesinti oranlarında yaşanan aşağı yönlü seyrin etkisiyle düşen gelirlerin telafi edilebileceğini ve sürdürülebilir kârlılık seviyesine ulaşacağını öngörüyoruz.”

KATILIMCILAR ARTTI
Katılımcıların sistemdeki devamlılık oranlarında 2014 yılı ocak ayına göre bir artış gerçekleştiğini belirten Erkan, ocak ayında sözleşmelerin her ay yüzde 1.1’i sistemden ayrılırken, eylül ayı sonu itibarıyla bu oranın yüzde 1 gerilediğini ifade etti. Önümüzdeki dönemde ayrılma oranında yakalanan bu düşük seviyenin korunacağını düşündüğünü söyleyen Erkan sözlerine şöyle devam etti: “Ülkemiz Bireysel Emeklilik Sistemi’nin gönüllü katılıma dayalı olması nedeniyle, katılımcıların toplu para ihtiyacının ve ödeme güçlüğünün yoğunlaştığı dönemlerde emeklilik birikim tutarlarına başvurular da artıyor. Sistemin artan verimliliği ve devlet katkısı uygulamasının katılımcıların sistemde devamlılığını artırdığını ve ayrılma kararlarında caydırıcı olduğunu gözlemliyoruz.”
Emeklilik yatırım fonlarının bugüne kadar gösterdiği performansın diğer tüm yatırım enstrümanlarının üzerinde gerçekleştiğini belirten Erkan, BES’in bu başarılı performansını faaliyete başladığı tarihten bu yana istikrarlı bir şekilde sürdürdüğünü söyledi. Erkan, 2004 yılı başından 2014 yılı ekim ayı sonuna kadar geçen dönem için yapılan değerlendirmede, katkı fonları hariç olmak üzere emeklilik yatırım fonlarının kümülatif ağırlıklı ortalama getirilerinin nominal yüzde 277, reel olarak da yüzde 58 seviyesinde gerçekleştiğini belirtti. 2014 yılının ilk on ayında da emeklilik yatırım fonlarının getirileri ortalama yüzde 11 ile pozitif seyrini sürdürdüğünü söyledi.

2015’TE İSTİKRARLI BÜYÜME DEVAM EDECEK
Bireysel Emeklilik Sistemi’nin, sunduğu benzersiz devlet katkısı avantajı ve emeklilik yatırım fonlarının getiri performansı ile katılımların ivme kazandığı bir dönemde bulunduğunu belirten Uğur Erkan,
7 Kasım 2014 tarihli rakamlara bakıldığında, katılımcılara ait fon tutarının (devlet katkısı dahil) 35.2 milyar lirayı aştığını söyledi. Sene başından bugüne, bu alandaki büyüme oranının yüzde 34 olarak gerçekleştiğini ifade eden Erkan sözlerine şöyle devam etti: “Sistemdeki katılımcı sayısı 4.9 milyonu aştı. Katılımcı sayısındaki artış oranı da yılbaşından bugüne yüzde 18 oldu. Sektörün, bu yılı oldukça verimli ve hedeflerine paralel şekilde tamamlayacağını düşünüyoruz. Sene sonunda 5 milyon katılımcı sayısı ve 36 milyar liralık fon büyüklüğünün aşılacağını öngörüyoruz. Önümüzdeki yılda da, istikrarlı büyümenin sürmesini bekliyoruz.”

9 AYDA YÜZDE 34’LÜK BÜYÜME Uğur Erkan, devlet katkısı uygulamasının sisteme girişleri daha da artırmasıyla birlikte düşen gelirlerin telafi edilebileceğini ve sürdürülebilir kârlılık seviyesine ulaşabileceğini öngördüklerini belirtti. Erkan, sisteme girişteki büyüme oranının sene başından beri yüzde 34 olarak gerçekleştiğini dile getirdi.

Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek:

Katılımcı 5 yılda 10 milyona çıkar

Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, BES’teki yüzde 25’lik devlet katkısının pastayı büyüttüğünü ifade etti. Hedef kitle 20 – 25 milyon olarak belirlenmişken, 40 – 45 milyona revize edildiğini söyledi ve şöyle devam etti: “Son 22 ayda katılımcı sayısı 3 milyon 100 binden 4 milyon 917 bine çıktı. Fon büyüklüğü 20 milyar liradan 35 milyar liraya ulaştı. Sektörde 4 milyon 917 bin katılımcı var. Önümüzdeki 5 yılda 10 milyona ulaşacağını tahmin ediyoruz. Bu, 200 – 400 milyar liralık fon büyüklüğü demek. Bu da Türkiye’nin cari açık rakamına denk geliyor.
Sektör, devlet katkısı ile birlikte indirilen kesintileri telafi edecek fon büyüklüğüne ulaşmamıştır. Sektördeki bireysel emeklilik şirketlerine baktığımızda da 2014 yılı ikinci çeyrek sonuçlarında çoğunun zarar açıkladığını görüyoruz.”

SİSTEMDEN AYRILMA ORANI DÜŞÜYOR
Türkiye’nin iki güçlü katılım bankası Al Baraka Türk ve Kuveyt Türk’ün ortaklığında kurulmuş tek şirket olan Katılım Emeklilik’in, sektöre iyi bir giriş yaptığını ifade eden Ayhan Sincek şöyle devam etti: “Sektörün henüz yeni bir oyuncusuyuz. Sistemden çıkış olmaması için gerekli tüm tedbirleri profesyonel bir yaklaşımla alıyoruz. Müşterilerle görüşen ekiplerimiz çok iyi bir eğitimden geçiyor. Şubelerdeki mevcut ekipler, bankaların hem bireysel hem de ticari müşterilerine nasıl ulaşabileceklerini, nasıl dokunabileceklerini biliyor. Ekiplerimiz, BES’i ve ürünlerimizi, bireysel ve kurumsal müşterilerimize tüm detaylarıyla tanıtıyor. Sistemi ve sağlayacağı faydayı doğru anlattığınızda zaten müşteri BES’te kalmaya devam etmenin avantajlı olacağı konusunda bilinçleniyor. İleride de sistemden çıkış gibi bir endişemiz olmayacağına inanıyoruz. Elbette bizim ilk aşamada hedefimiz iki kurucu bankamızın mevcut müşterilerine ulaşmak. Bu hedef kitleye Katılım Emeklilik’i çok güçlü bir biçimde anlatıyoruz. Kısa sürede bireysel emeklilikte katılımcı sayımız 12 bin kişiyi ve fon tutarımız da 36 milyon lirayı aştı. Elde ettiğimiz bu sonuçlar, sistemden çıkışı bir yana bırakın, hedeflerimize planladığımızdan daha kısa sürede ulaşabileceğimiz öngörüsünü güçlendiriyor.”
Devlet teşvikinin sektörü büyüttüğünü ama kârlılık tarafına çok yansımadığını söyleyen Sincek, bunun sebeplerinden birinin de yapılan düzenlemelerin tüketici lehine olması olduğunu ifade etti ve şunları ekledi: “Öncelik, BES’in çekim merkezi haline getirilmesinde. Doğal olarak kâr marjları şirket lehine daraldı. Bu durum, sektörde konsolidasyon beklentisi yaratıyor. Biz zaten iki güçlü bankayı konsolide ederek sektöre girdiğimiz için çok şanslıyız. Bugün arkanızda banka olmadan BES’te başarılı olmak kolay değil. Güçlü bankanız arkanızda yoksa insanlar sizi tercih etmiyor. Ayrıca diğer dağıtım kanallarıyla ulaşabileceğiniz müşteri kitlesi ciddi oranda daralıyor. Yeni müşteri elde etmek daha maliyetli hale geliyor. Yani bankanın sistemde hayati bir rolü var.”
BES’in devlete, tasarruf açığının kapatılması anlamında çok ciddi bir katkı sağladığını söyleyen Sincek, bankaların vadeli mevduat hesaplarından farklı olarak BES’in, hem devlet için hem de genel olarak finansmana ihtiyaç duyan herkes için daha düşük maliyetli fon sağladığını belirtti. Uzun vadeli tasarruf sistemlerinin, piyasaların derinleşmesini sağlayarak sermaye piyasalarındaki dalgalanmalarına da önleyici etkide bulunduğunu ifade etti.
Sektörün önünü daha da açmak için devlet desteğiyle ilgili olarak 5 veya 10 yıllık asgari ücretin tamamının yatırılmasının sağlanabileceğini belirten Sincek, şu an katılımcıların maksimum bir yıllık asgari ücret kadar istihkak alabildiklerinin altını çizdi. Oysa büyük tasarrufları bulunan bir kesim olduğunu söyleyen Sincek, bunun yapılmasıyla birlikte fon büyüklüğünün kısa sürede 100 milyar lirayı geçebileceğini söyledi. Böylelikle 2023 için hedeflenen 200 – 400 milyar lira hedefin de öne çekilebileceğini ifade etti.

‘ÖNCELİK BİREYSEL MÜŞTERİLER’
Katılım esaslı anlayışlarıyla faizsiz, yeni ve güçlü bir alternatif olmak istediklerini söyleyen Sincek şöyle devam etti: “Önceliğimiz bireysel müşteriler. Bir yıl içinde 80 – 100 bin civarı katılımcıya ulaşmak istiyoruz. Zira en büyük avantajımız; bugüne kadar inançlarından dolayı sigorta ve emeklilik sektöründen uzak durmuş ama bu alanda da faizsiz finans prensiplerine uygun ürünler sunulması durumunda alacak bir kitle olması… Bu beklentideki müşterilerimize güvenilir, doğru çözümler sunmayı ve onlara değer katmayı amaçlıyoruz. Tamamı faizsiz finans prensiplerine göre oluşturulmuş 6 fonumuz var. Piyasalardaki gelişmeleri takip ederek katılım prensiplerine uygun her türlü imkânı değerlendiriyoruz.”

YÜZDE 25’LİK DEVLET KATKISI PASTAYI BÜYÜTTÜ BES’teki yüzde 25’lik devlet katkısının pastayı büyüttüğünü söyleyen Ayhan Sincek, son 22 ayda katılımcı sayısının 4 milyon 917 bine çıktığını belirtti. Sistemin doğru anlatılmasıyla bireylerin BES’in avantajlarını anlamasının kolaylaşacağını dile getiren Sincek, toplumun bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

BNP Paribas Cardif Banka Sigortacılığı Kanalı Genel Müdür Yardımcısı Emre Erkan:

Kesintilerin düşmesiyle fon büyüklüğünün kârlılıktaki etkisi arttı

BNP Paribas Cardif Banka Sigortacılığı Kanalı Genel Müdür Yardımcısı Emre Erkan, bireysel emeklilik sektörünün, 2014 yılında da hız kesmeden büyümeye devam ettiğini söyledi. 2014 yılı ekim ayı sonunda  sektörün katılımcı sayısı 4.9 milyona dayanırken; fon büyüklüğünün ise 32.7 milyar liraya ulaştığını ifade etti.
Erkan, yeni yasa ile birlikte sağlanan devlet katkısı avantajının sisteme katılımı özendireceğini ve potansiyel kitleyi genişletmesinin şirketlerin gelirlerinde uzun vadede olumlu etki yaratacağını düşündüğünü belirtti. Mevcut haliyle şirketler açısından kârlılığın yakalanabilmesi için belirli fon büyüklüğü eşiklerinin aşılmasına ihtiyaç duyan bireysel emeklilik sektörünün, yeni mevzuatla birlikte gelen çeşitli gelir kesintileriyle kârlılığın fon büyüklüğüne daha da bağlı olduğu bir sektör haline geldiğini ifade etti. Hacimsel büyüklüğün organik olarak zamanla gelebileceğini öngördüklerini belirtti.

UZUN VADELİ BİRİKİM ALGISI DAHA FAZLA ÖN PLANA ÇIKACAK
Bireysel Emeklilik Sistemi ile katılımcılara tasarruflarının yüzde 25’i kadar devlet katkısı desteği sağlanarak diğer yatırım araçlarından çok daha avantajlı şekilde emeklilik dönemlerinde de bugünkü hayat standartlarını sürdürebilmeleri için bir fırsat sunulduğunu ifade eden Emre Erkan sözlerine şöyle devam etti: “Ancak özellikle kısa dönem nakit ihtiyacı gibi farklı sebeplerden kaynaklı olarak katılımcılar emeklilik hakkını elde etmeden sistemden ayrılabiliyor ve sistemin sunduğu avantajlardan ya hiç ya da kısmen faydalanmış olabiliyor.  Diğer taraftan devlet katkısının, Bireysel Emeklilik Sistemi’ne giriş yapan katılımcı sayısını artırdığını ve sistemden çıkmak isteyen katılımcıların nakit sorununu farklı şekilde çözme arayışına girdiğini gözlemlesek de, 2014 yılı genel ekonomik konjonktürü değerlendirdiğimizde, piyasada işlem gören nakit tutar hacminin daralması, döviz kurlarında yaşanan artışlar gibi ‘bireysel gelire negatif etki eden dış faktörlerin yanı sıra, yüksek tutarlı harcamalarda tercih edilen uzun vadeli kredi kartı taksiti kullanımının kaldırılması, bireysel kredi ve kredi kartı limitlerinin belirli oranlara düşürülmesi gibi kredi imkanlarının sınırlandırılması, BES katılımcılarının öncelikle birikimlerini azaltmalarına, hatta tasarruflarını da kısa vadede nakde dönüştürmelerine sebep olduklarını gözlemliyoruz. Uzun vadeli birikim algısının devlet katkısının sağladığı avantajla beraber daha fazla ön plana çıkacağını ve sistemden çıkış seyrinin önümüzdeki yıllarda azalarak devam edeceğini öngörüyoruz.”
Gerek yurt içi gerekse yurt dışında volatilite ve belirsizliğin kısmen yüksek olduğu 2014 yılında fonların elde etmiş olduğu getirilerin tatmin edici bir performans gösterdiğini belirten Emre Erkan şunları söyledi: “2014 yılının ilk 10 ayında sektördeki hisse senedi fonlarının ortalama getirisi yüzde 19.1, kamu dış borçlanma araçlarının yüzde 11.5, kamu iç borçlanma araçları fonlarının yüzde 11, esnek fonların yüzde 10.8, likit fonların ise yüzde 7.4 olarak gerçekleşti.”

BES KONUSUNDA BİLİNÇ ARTTI
2013 yılı başında BES’te devlet katkısının başlaması, pazarın büyüme hızının artması aynı zamanda bireylerin BES hakkında bilinçlenmesi ve sistemin uzun süreli bir yatırım aracı olarak benimsenmeye başlamasını sağladığını söyleyen Erkan, BES’in 2015 yılında da sağlıklı büyümesini sürdüreceğini, daha çok sayıda bireye ve kuruma, yüksek satış kalitesi ile ulaşacağı ve sektörün gelişimine olumlu katkıda bulunacağını düşündüğünü belirtti.
Koruma ürünlerinde ise BNP Paribas Cardif olarak, hacimsel ve finansal büyüme anlamında başarılı bir yıl geçirdiklerini ifade eden Emre Erkan sözlerine şöyle devam etti: “2014 yılı eylül ayı itibarıyla koruma ürünleri üretiminde yüzde 5 pazar payına ulaştık. Yine aynı dönemde banka sigortacılığı kanalımız yüzde 80’in üzerinde büyüdü. Rekabetin sürekli arttığı sektörümüzde piyasalarda yaşanabilecek dalgalanmaları da göz önüne alarak 2015 aksiyon planlarımızı da belirledik. Müşteri odaklı yaklaşımımız doğrultusunda sunacağımız ürün ve hizmetlerle 2015 yılında da hem katılımcı adedinde hem de fon tutarında pazarın üzerinde olan büyümemizi sürdürmeyi amaçlıyoruz.”

DEVLET KATKISI SİSTEME GİRİŞİ ARTIRDI Devlet katkısının BES katılımcı sayısını artırdığını dile getiren Emre Erkan, BES’te devlet katkısının başlaması ile pazarın büyüme hızının arttığını ve sistemin uzun süreli bir yatırım aracı olarak benimsenmeye başlamasını sağladığını açıkladı.