2016’da küresel sigortacılıkta büyüme yavaşladı

Swiss Re, küresel sigortacılığın 2016 yılında elde ettiği sonuçlara ve 2017’ye dair öngörülerini açıkladığı yeni Sigma raporunu yayınladı. Buna göre, 2016 yılında hayat dışı prim üretimindeki büyüme yavaşladı. 2015 yılında %3 oranında artan hayat dışı üretim, 2016 yılında Swiss Re’nin tahminlerine göre %2.6 oranında arttı.
Gelişmiş ülkelerde hayat dışı üretimdeki artış 2015 yılında %2.5’ken, 2016 yılında %1.7’ye geriledi. Batı Avrupa pazarlarındaki üretim, İspanya ve Almanya’da oto sigortalarının ivme kazanması sebebiyle artış gösterdi. İngiltere ve Fransa’da üretim dengeli de olsa kayda değer bir artış görülmedi. İtalya’da önceki yıllara kıyasla oranı daha az da olsa hayat dışı üretim yine küçüldü. Üretimdeki artışın hızlandığı diğer büyük ülkeler Kanada, Japonya ve Güney Kore oldu.

BÜYÜME ORANLARI ORTALAMANIN ALTINDA KALDI
Gelişmekte olan pazarlardaki hayat dışı üretim 2016 yılında %5.3 oranında büyüdü. Bu oran her ne kadar 2015’e kıyasla daha iyi de olsa, 2010-2014 yılları arasındaki ortalama büyüme oranı olan %8’in aşağısında kaldı. Bu düşük oranlı büyümenin temel sebepleri Latin Amerika’daki ekonomik durgunluk, Sahra Altı Afrika’daki büyük pazarlardaki negatif gelişmeler ve 2015 yılında hayat dışı primde %10’luk bir büyüme yakalayan Çin’in 2016’da %7.3 büyümesi oldu.
Bölgeler bazında bakıldığında, Latin Amerika’da hayat dışı sektör 2016’da sadece %0.3 oranında büyüdü. Bir önceki yıl bölgedeki büyüme oranı %3’tü. Brezilya, Arjantin, Venezuela ve Peru’daki ekonomik bozulma sigorta sektörünü de etkiledi. Buna karşın, ekonomisi iyiye giden Meksika hayat dışında da iyi büyüme oranları sergiledi. Kolombiya ve Şili’de de büyüme az da olsa sürdü.

ORTA VE DOĞU AVRUPA OTO SİGORTALARINDA BÜYÜDÜ
Orta ve Doğu Avrupa hayat dışı pazarı da iki yıllık bir küçülmenin ardından yine büyüme rakamlarına döndü. Bundaki temel etken oto sigortalarındaki büyüme oldu. Polonya’da, oto sigortalarındaki fiyatlar 2015 yılının ortalamasına göre %6.5 oranında artınca, hayat dışı üretim de belirgin bir artış sergiledi. Orta ve Doğu Avrupa’nın ikinci en büyük pazarı olan Rusya’da hayat dışı prim üretiminin 2015 yılında %12 oranında daralmasının ardından 2016 yılında bir iyileşme görüldü ve üretim %2.6 oranında arttı. Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Slovakya’da da dengeli bir büyüme gerçekleşti. Orta ve Doğu Avrupa’da oto sigortası fiyatlarında yapılan düzenlemelerin etkisi, özellikle 2015 yılında Romanya’nın bu branşta gösterdiği kötü performansın ardından tüm bölgede hissedildi.

HAYAT DIŞINDAKİ BÜYÜMEDE TÜRKİYE FARKI
Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da 2015 yılında %6.3 oranında artan hayat dışı prim üretimi, 2016 yılında hızlandı ve %9.3 oranında artış sergiledi. Türkiye’de hayat dışı üretim oto, mühendislik, kredi ve sorumluluk sigortaları gibi tüm temel branşların ivme kazanması sonucunda %22 oranında arttı. Oto sigortalarında fiyatların yükseldiği Suudi Arabistan’da da çift haneli büyüme rakamları kaydedildi. Bölgedeki büyük pazarlar arasından sadece Birleşik Arap Emirlikleri’nde üretimde azalma yaşandı. Üretimdeki artışa karşın, bölgedeki birçok pazarda fiyat rekabeti ve ürünlerin yeterince çeşitli olmaması sebebiyle kârlılık azaldı.
Sahra Altı Afrika’da ulaşılabilen veriler ışığında bakıldığında, seçilen ülkelerdeki hayat dışı pazarlarda 2015 yılına kıyasla belli belirsiz bir büyüme görüldü. Güney Afrika’daki zayıf ekonomi sebebiyle üretimdeki artış %0.3’te kaldı. Doğal kaynaklar açısından zengin olan ve ekonomisini bunun üstüne kuran bölgedeki diğer ülkelerde ekonomik durgunluk ile doğal gaz ve petrol fiyatlarındaki düşüş, prim üretimini de olumsuz etkiledi.
Gelişmekte olan ülkelerdeki reel büyümeye karşın, birçok ülkenin prim üretimindeki artış, para birimlerinin dolar karşısında değer kaybetmesi sebebiyle zayıf kaldı. Yine de kur farkının 2016 yılındaki etkisi, 2015’e kıyasla daha az oldu. Gelişmekte olan ülkelerde dolar bazında hayat dışı prim üretimi 2016’da %3.8 oranında arttı. 2015 yılında üretim dolar bazında %2 oranında küçülmüştü.

ABD’DE KÂRLILIK AZALDI
2016 yılının ilk yarısında ABD hayat dışı pazarında bileşik rasyo 2.2 puan gerileyerek %99.8’e düştü. Rapora göre bu düşüşteki temel etken, bir önceki yıla göre daha yüksek olan afet hasarları ve düşük rezervler oldu.
Avrupa’da 2016’nın ilk yarısındaki underwriting kârlılığı, 2015 yıl sonuna yakındı. Ortalama bileşik rasyo %95 civarında seyretti. Almanya ve Fransa’daki underwriting sonuçları, mayıs ve haziran aylarında gerçekleşen ve 2.7 milyar euro sigortalı hasara yol açan sellerden olumsuz etkilendi. Underwriting kârı İsviçre’de dengeliydi, ancak İtalya’da oto sigortalarındaki kârlılığın zayıflaması sebebiyle biraz düştü. Ağustos ve kasım aylarında İtalya’yı vuran depremler, düşük sigortalılık oranı dolayısıyla kârlılık üzerinde çok da etkili olmadı. Kuzey Avrupa ülkeleri, İngiltere ve İspanya gibi diğer ülkelerde underwriting kârlılığı temel olarak oto sigortalarında görülen iyileşme sebebiyle arttı.
Asya-Pasifik Bölgesi’nin en büyük iki pazarı olan Japonya ve Avustralya’da underwriting kârlılıkları farklılık gösterdi. Japonya’da Kumamoto depremi ve oto sigortalarında ödenen yüksek hasarlar sebebiyle underwriting sonuçlarında bozulma görüldü. Buna karşın kârlılığı iyi olan Avustralya’daysa sorumluluk ve oto sigortalarındaki olumsuz tablo, yangın branşındaki iyi sonuçlar sayesinde kârlılığı kötü bir şekilde etkilemedi.

GELİŞMİŞ ÜLKELERDE ‘HAYAT’ YAVAŞLADI
2016’da küresel hayat pazarında prim üretimi %5.4 oranında arttı. 2015 yılında üretimdeki artış %5 oranında gerçekleşmişti. Gelişmiş pazarlarda, 2015 yılındaki %3.4’lük artışa kıyasla hayat prim üretimi yavaşladı ve 2016 yılında sadece %2 oranında artış gösterdi. Kuzey Amerika’da üretim %1.7 oranında arttı, oysa 2015 yılında bölgedeki üretim artışı %4.2 oranındaydı. Gelişmiş Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesinde hayat prim üretimi %1.6 oranında arttı. Bir önceki yıl bölgedeki üretim artışı %3.6’ydı.

GELİŞMEKTE OLAN ASYA’DA HAYAT PRİM ÜRETİMİ %27 ARTTI
Gelişmekte olan ülkeler, özellikle de gelişmekte olan Asya, 2016 yılında hayat branşındaki büyümenin lokomotifi oldu. Gelişmekte olan ülkeler hayat branşında %20.1 oranında büyüdü. 2015 yılında bu oran %13.2’ydi.
Gelişmekte olan Asya’da hayat prim üretimi 2016 yılında %27 büyüdü. 2015 yılında bölgedeki üretim artışı %17’ydi. Çin’de hayat prim üretimi 2015 yılında %22 oranında artmıştı, 2016’da bu oran %34 oldu. 2016 yılında Çin, gelişmekte olan ülkelerdeki prim üretiminin %57’sini sağladı. Ayrıca, gelişmekte olan Asya’nın prim üretiminin 2/3’ü de Çin’den geldi. Diğer yandan, düşen bankasürans satışları Tayland’daki prim üretimini yavaşlattı. Filipinler’deyse, sigortacıların kârlılığa odaklanması sebebiyle üretimde daralma gözlemlendi.

EKONOMİDEKİ DURGUNLUK BİRÇOK BÖLGEYİ ETKİLEDİ
Latin Amerika’da hayat prim üretimi yavaşladı. Bölgede üretim 2015 yılında %8.3 oranında artmışken, 2016 yılında bu oran %6.9 olarak gerçekleşti. Yavaşlamanın sebebi bölgedeki büyük pazarların ekonomilerindeki durgunluktu. Brezilya’da 2015 yılında %8.3 artan hayat üretimi, 2016 yılında sadece %2.4 oranında artabildi. Venezuela’da ekonomik krizin de etkisiyle üretim %15 azaldı. Arjantin’de de üretimde yavaşlama görüldü.
Buna karşın Şili, Kolombiya ve Peru %7-13 aralığında değişen oranlarda büyüdü.
Orta ve Doğu Avrupa da 2016 yılında hayat branşında ortalamasının altında bir performans sergiledi. Prim üretimi 2016’da da daraldı, böylece üst üste dört yıldır bölgede küçülme yaşanmış oldu. Daralma, Rusya’da bankaların şube ağlarını kullanarak birikimli ürünler satarak üretimi yüksek oranlarda artırmasına karşın gerçekleşti. Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nde hayat üretimindeki küçülme çift haneli oranlardaydı.
Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde hayat prim üretimi %4.2 oranında arttı. 2015 yılında bu artış %7.5 oranında gerçekleşmiştir. Yavaşlamanın sebebi siyasi gerilimlerin tırmanması ve düşük petrol fiyatları oldu. Sahra Altı Afrika’da da üretim artışı yavaşlayarak %1.1’e geriledi. Bunun sebebi, bölgedeki hayat üretiminin %90’ının geldiği Güney Afrika’daki yavaşlamaydı.

TRUMP’IN SEÇİLMESİ BÜYÜMEYİ ETKİLEMEZ
Swiss Re’ye göre, ABD ekonomisi 2016’nın ilk yarısında belli belirsiz bir büyüme sergiledi, ancak üçüncü çeyrekte kendini toparladı. Bundan hareketle, 2017’de ABD’nin gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYİH) %2.2 oranında büyüyeceği düşünülüyor. Swiss Re, her ne kadar ABD Başkanlığına Donald Trump’ın seçilmesi bir belirsizlik yaratsa da bu durumun büyüme oranını değiştirmeyeceğinin altını çiziyor. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkışının GSYİH’si üzerinde negatif bir etkisi olacağı, ancak henüz bu etkinin boyutlarının kestirilemeyeceği ifade ediliyor. Çin ekonomisinin büyüme hızının da gelecekte yavaşlayacağı, ancak kısa vadede %6.5 civarında seyredeceği belirtiliyor. Buna karşın Japonya’nın büyüme oranlarının %0.5 ile %1 civarında olacağı düşünülüyor.

HAYAT BRANŞINDA GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER HIZLI BÜYÜYECEK
Swiss Re, 2017’de hayat branşında küresel olarak %4.8, 2018 yılındaysa %4.2 oranında büyüme öngörüyor. Swiss Re’nin beklentilerine göre, gelişmiş pazarlarda hayat branşı hem 2017 hem 2018’de %2.1 büyüyecek. Gelişmekte olan ülkelerdeyse hayat prim üretimi 2017’de %14.9, 2018’deyse %10.9 oranında artacak. Küresel hayat pazarının lokomotifi yine gelişmekte olan ülkeler olacak. Dengeli ekonomik büyümeleri, artan nüfusları, şehirleşmeleri ve orta sınıf nüfusun gelişmesi sayesinde bu ülkeler hem sigortacılar hem sigorta penetrasyonu açısından olumlu bir tablo çizecek. Gelişmiş ülkelerdeki hayat sigortacıları, yüksek büyüme oranları sergileyen ülkelerde büyümeyi sürdürecek de olsa, gelişmiş ülkelerdeki yavaşlama hayat branşında büyüme oranlarını düşürecek. Aynı zamanda, gelişmekte olan ülkeler, özellikle de gelişmekte olan Asya giderek gelişmiş pazarlara girip know-how edinecek ve coğrafi açıdan farklı alanlara yönelecek.

BÜYÜME YİNE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDEN GELECEK
Swiss Re, hayat dışında 2017 ve 2018 yıllarında ölçülü bir büyüme bekliyor. Önümüzdeki iki yılda hayat dışında büyümenin lokomotifi yine gelişmekte olan ülkeler olacak ve bu ülkelerde üretim %7-8 civarında artacak. Gelişmiş ülkelerdeki hayat dışı üretimdeki büyüme, önümüzdeki senelerde, artan enflasyon oranları ve ölçülü ekonomik büyüme sebebiyle yavaşlayacak. Bu öngörülerin ışığında, Swiss Re, küresel hayat dışı pazarında 2017 yılında %2.2, 2018 yılında %3 oranında büyüme bekliyor.

Renk Özcan
renk@sigortacigazetesi.com.tr