Geleceğin trendi: ‘Kullan at’ sigorta

Sigorta sektöründe geleceğin trendleri teknoloji ile değişiyor. Müşterinin, fiyatlandırma ve kapsam süresinde en yüksek esnekliğe sahip poliçeye istediği zaman ve yerde kavuşmasını sağlayan “kullan at sigorta”nın geleceğin en önemli sigorta modeli olması bekleniyor. Ancak bu modelin yaygınlaşması toplam prim üretimini düşürübilir.

Yeni tip Koronavirüsün yol açtığı COVID-19 salgını sonrası cevabını bekleyen soruların temelinde ‘yeni normal’in nasıl olacağı bulunuyor. “Yeni normal nasıl olacak” sorusu diğer tüm sektörlerde olduğu gibi sigorta sektörü için de bir merak konusu. Yeni sigorta ürünleri, ödeme modelleri, teminatlar, sigorta havuzları ortaya çıkacak ve sektörde yeni normalin bileşenlerini oluşturacaklar. ‘Yeni normal’ oluşmadan önce sorulması gereken bazı sorular var. Cevaplara göre yeni normal belirlenecek. Mesela, aynı model arabaya sahip, aynı şehirde yaşayan iki kişiden biri arabasını hafta içi her gün işe giderken kullanırken diğer sadece hafta sonları şehir dışı küçük seyahatler yaparken kullanıyor olsun. Benzer kazalarda her ikisi de hemen hemen aynı miktarda hasara sahip olmasına karşın haftada 5 gün araç kullanan ile 2 gün kullanan aynı riski taşımıyor. Soru şu: Neden ikisi de aynı primi ödemeli? Üstelik salgın hastalık gibi durumlarda, evden çıkma yasaklarıyla beraber sigortaladıkları araç kullanılmaz hale geliyor. Türkiye sigorta sektörü, COVID-19 sonrası gerekli indirimleri ve ödeme ertelemeleri yaparak çözüme gitti. Peki salgın sürecinde müşteri memnuniyeti için çözümler yaratmak yerine, ister salgın olsun ister yaşamın işleyişini sekteye uğratan deprem gibi riskler olsun, anlık çözümleri bir standarta çevirmek mümkün mü? Sektör bu durumu gidermek için radikal çözümlere gidiyor.

Geleceğin sigorta ürünlerinin yeni modellemelere sahip olması bekleniyor. Dijitalleşme ise sigortanın riske değil, bireye odaklanmasını sağlayacak. Yeni modellerin arasında; talebe dayalı, parametrik, esnek, mikro, P2P sigortaları ve çoklu risk poliçesi var. 

‘KULLAN AT’ SİGORTAYLA SÜRDÜRÜLEBİLİR SİGORTACILIK 

Dünyada son dört yıldır talebe dayalı teminatları ve poliçe sürelerini kapsayan sigorta ürünlerine dair bir trend var. Küçük ama girişimci sigorta şirketleri bu yolu tercih ederek pastadan daha fazla pay almaya başladı bile. Bu şirketler genel olarak mobil uygulaması üzerinden müşterilerine ihtiyaç duydukları teminatları seçmesine izin veriyor. Ayrıca bu teminatlara istenilen süre zarfında sahip olabiliyor. Bir bakıma bu sigorta ürününü istenilen zaman aktif hale getirip istenilen zaman kapatmak mümkün. 

Peki “kullan at sigorta” nedir? Yurt dışında bu sigorta modeline on-demand insurance deniyor. Birebir tercümesi “talebe dayalı sigorta” olsa da Türkçeye “kullan at sigorta” diye çevirebiliriz. Çünkü “on-demand insurance” müşterinin, fiyatlandırma ve sürede en yüksek esnekliğe sahip poliçeye istediği zaman ve yerde kavuşmasını sağlayan bir sigorta türü. Dijitalleşme, bu sigorta ve satış türünü mümkün kıldı ve hatta sigortacılığı da değiştirmeye başladı. Bu tür sigortalar, geleneksel yöntemlerden daha az zahmetli oluyor, sigorta şirketlerinin verimliliğini artırıyor, müşteriler için büyük bir zaman ve iş yükü tasarrufu sağlıyor. 

Kısaca bir örnek vermek gerekirse şöyle anlatılabilir: Sigortalı bir yılını kapsayan bir trafik sigortası satın almıyor. Onun yerine yola çıkmadan önce sigortasını aktifleştiriyor. Gideceğe yere vardıktan sonra sigortasını sonlandırıyor. Bunların hepsini dijital kanallar aracılığıyla yani bir telefon yardımıyla yapıyor. 

Bu durumun hem sigortalı hem de sigorta şirketi açısından avantajları var. Bu avantajları, sürdürülebilir müşteri deneyimi, fiyat düşüşü, sigortanın tabana yayılması, üretilen toplam primde artış, startup ekosisteminin gelişmesi ve sigorta bilincindeki artış gibi kategorilerde toplayabiliriz. 

2026 YILI PRİM ÜRETİMİ TAHMİNİ 190 MİLYAR DOLAR

Sigorta sektörü üzerine yabancı haber kaynakları, bu sigorta türünün kullanımı ve yaygınlaşması konusunda startup’lara çok iş düştüğünü belirtiyor. Bir sigorta ürünün kısa sürelilik, esneklik, internetten ödeme gibi avantajlarını bir araya getirebilmek bir cep telefonu uygulamasıyla çok kolay. Şimdilik kullan at sigorta küresel sigorta priminin ancak %1’ini oluşturuyor. Ancak bu küçük payın hemen hemen tamamı startup’lar yoluyla elde edilmiş olması, bize dijital dönüşüm sayesinde ilerleyen yıllarda daha fazla paya sahip olabileceklerini gösteriyor. Sigorta sektöründeki dijitalleşmeye odaklanan The Dijital Insurer sitesi, bu sigorta türünün ana akım olmasının “an meselesi” olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Bu sigorta türünün ana akım olması için üç temel değişikliğin gerçekleşmesi gerekiyor.” 

Dünyanın önde gelen dijital sigortacılık haber sitesi, bu üç temel değişikliği şöyle sıralıyor:

λ Talebe dayalı sigorta, müşterinin ihtiyaçlarının çoğunu karşılayabilmeli.

λ Talebe dayalı sigortacılığın tanıtım kampanyaları yapılmalı.

λ Bu finansal model, büyük sigorta şirketleri için de çalışmalı.

İlerleyen yıllarda sigorta satışı, büyük ölçüde yapay zeka tarafından gerçekleşecek. EY’nin (Ernst & Young) 2020 Global Insurance Outlook başlıklı raporunda yer alan 2022 tahmini trendleri listesinde talebe dayalı sigortacılık 16’ncı sırada yer alıyor. Ayrı raporda yapay zekanın 2024 yılında küresel düzeyde 20 milyar dolar prim üreteceği tahmin ediliyor. Bu 2019 tahminlerinin yaklaşık 17 katı. Dijital dünyayı yakından takip eden Coverager sitesinin raporu ise daha çarpıcı. 2026 yılına gelindiğinde talebe dayalı sigortanın küresel düzeyde 190 milyar dolar prim üreteceği öngörülüyor. Tabii ki bunların gerçekleşebilmesi için sigorta şirketlerinin yatırımıyla startup ekosisteminde gelişim bekleniyor.

MÜŞTERİYLE ARADAKİ MESAFE KISALIYOR

“Kullan at sigorta”da müşteriler, cep telefonu uygulaması kullanarak istedikleri zaman ve yerde kendilerini koruma altına alabiliyor. Bu sebeple sigortalılar yılın bazı dönemleri sigorta şirketi ile temas kurmak yerine her an temas haline geçebilecekler. Yine araç örneğinden gidersek, sigortalının poliçeyi aktife aldığı an ile kapattığı an arasında geçen süre, kat ettiği yol, haftalık ritmi gibi birçok bilgi sigorta şirketi tarafından hafızaya alınıyor olacak. Bu sebeple taşıdığı riski tekrar tekrar hesaplayabilecek. Kişiye özel kampanyalar oluşturabilecek ve indirimler yapabilecek. Hatta bir müşteriden yola çıkarak benzer birçok müşteriyi kazanabilecek fırsatları yaratabilecek. Yine Coverager sitesinde yer alan yoruma göre, sigorta şirketinin müşterisine istediği teminatları seçme şansı vermesi sigorta bilincini artıracak. 

BİLİNCİN ARTMASI SEKTÖRÜ NEGATİF ETKİLER Mİ? 

Yurt dışı kaynaklara göre etkileyebilir. Yabancı sigorta haber siteleri bu sıradışı fikri şu şekilde gerekçelendiriyor: 

“Talebe dayalı sigorta sayesinde sigortalı hayatının hangi aşamalarında sigortasını aktif etmesi, ne zaman kapatması gerektiğini düşünmeye başlayacak. Hayatına devam ederken kafasının bir köşesinde risk analizleri yapacak. Sigortanın hayatındaki önemini anlayacak. İşte bu şekilde sigorta bilinci artarken bir yandan da olabildiğince az para vermenin yollarını aramaya başlayacak. Belki de yollar bomboşken sigortasını aktif hale getirmeyecek veya trafik çok sıkışık ise ve aracının içinde bekliyorsa sigortasını kullanmamayı tercih edecek.” 

Efma’nın 2017 Dünya Sigorta Raporu’na göre; talebe dayalı sigorta, toplam primin düşmesine, hasarın artmasına ve hatta sigorta suistimallerine yol açabilir. Raporda sigorta şirketlerinin fiyatlandırma, risk analizi, suistimal önleme ve tespit sistemlerinin tekrardan organize etmesi tavsiye ediliyor. Bu tavsiyenin temel sebebi, sektörün geleceğe hazırlanması olduğu belirtiliyor. 

ÜRÜNÜ SİGORTALI BELİRLİYOR

Rapordaki teknolojik analizlere göre, değişim artık doğrusal bir yolda ilerlemiyor. Katlanarak büyüyor ve yoğunlaşıyor. Teknoloji sayesinde ortaya yeni sigorta modelleri çıkmaya başladı. Bununla birlikte proaktif olarak takip edilen müşteri deneyimi daha farklı sigorta ürünlerinin piyasaya sürülmesine yol açacak. Bu da sigorta bilincinin artmasının pozitif yanlarında biri. Yeni pazarların oluşması bekleniyor. Bununla birlikte sigorta bilincindeki artışın sigortanın tabana yayılmasını sağlayacağı da yapılan yorumlar arasında. Düşük gelirler, esnek çalışanlar, aile veya arkadaş grupları için farklı sigorta modelleri geliştirilmeye başlandı. Müşterinin taleplerine göre şekillenen bir sigorta uygulaması 2016 yılında Hollanda’da piyasaya sürüldü. InsureApp isimli uygulama, diğer sigorta ürünlerinden farklı olarak, araca değil sürücüye odaklanıyor. Sürüş sırasında topladığı veriler ışığında sürücü için en uygun poliçeyi ve primi sunuyor. Bu sigorta ürününe de kullanım tabanlı sigorta deniyor. “Kullandığın kadar öde” yerine, “kullandığın gibi öde” düşüncesi yol gösterici olmuş. Ayrıca kaza önleme ve koçluk gibi ek hizmetleri de var. Kullanım tabanlı sigorta ve dijitalleşme, hasar anında ödemeyi değil, kazaları engellemeyi amaçlıyor. 

Tata Consultancy Services’in talebe bağlı sigorta üzerine 2019 yılında hazırladığı raporda sigorta şirketlerinin bu değişime yönelik neler yapması üç maddede gerektiği sıralanıyor. Bunlardan ilki startup’larla işbirliklerine gitmek. Olabildiğince farklı ürünler tasarlayabilmek için dışarıdan yardım alınması gerektiği tavsiye ediliyor. İkinci maddede teknolojiyi kullanarak yeni değerlerin yaratılması gerektiği yer alıyor. Üçüncü madde ise yeni pazarların oluşumuna odaklanıyor. Bunun için diğer sektörlerle işbirlikleri yaratılması gerektiğinin altı çiziliyor. 

Sigortacılık analiz sitesi Insurance Support World’de yer alan makalede ise “teknolojik değişimin avantajlı yanlarına ulaşmak için kat edilmesi gereken zorlu yoldan” bahsediliyor. Sigorta şirketlerinin hasar anında ödeme yapmak yerine riski önlemeye odaklanmaları gerektiğinin altı çiziliyor. Dijital ortamda toplanan verilerin gün geçtikçe artması dijital dönüşümü zorlaştıran nedenlerden biri. Toplanan veri arttıkça işlenmesi zorlaşıyor. 

‘KULLAN AT SİGORTA’NIN TAMAMLAYICISI: PARAMETRİK SİGORTA

Fransız bilgi teknolojileri firması Capgemini, Hayat Dışı Sigortacılığında Trendler başlıklı raporunda talebe bağlı sigorta ile parametrik sigortanın öneminden bahsetti. Kapsam süresi ve prim konusunda esneklik sağlayan “kullan at sigorta”nın koruma altına alamadığı risklerde, parametrik sigorta devreye girecek. Maddi kayıp olmasa bile poliçede belirtilen parametrelerin gerçekleşmesi sonucunda ödeme yapan parametrik sigorta, geleceğin sigortacılığında önemli bir yer tutacak. Parametrik sigortayı öne çıkaran özelliklerinin başında tazminat ödemelerini çok hızlı yapması geliyor. Diğer bir özelliği ise önceden sigortalanamayan riskleri de artık koruma altına alması. Bir bakıma “kullan at sigorta” bireylerin tercihleriyle şekil alan, hücresel bir koruma sağlarken parametrik sigorta, bölgesel istatistikleri baz alıp eşik noktalarının dışında gerçekleşen durumlarda tazminat ödeyecek.

GELECEĞİN DİĞER SİGORTA MODELLERİ

1. Birçok riski aynı kontratta toplayan çoklu risk poliçesi. Örnek vermek gerekirse, bu sigorta modeliyle tek bir poliçede hem evcil hayvanı, hem aracı hem de konutu indirimli olarak sigortalamak mümkün.
2. Düşük prim ve düşük teminatlı mikro sigorta. Düşük gelirliler için geliştirilen bu sigorta ürünü, bireylere sadece en ciddi riskleri sigortalamalarına yardım ediyor.
3. Esnek çalışanlar için oluşturulan esnek sigorta. Özellikle Y kuşağı için tasarlanmış olan bu sigorta modeli, işsiz kalma durumlarında sigortanın dondurulmasına olanak sağlıyor.
4. P2P sigorta. Bu sigorta ürünü dayanışmayı baz alır ve arkadaş ya da aile grupları için tasarlanmıştır. Hasar gerçekleşmezse belli bir oranda geri ödeme yapar.

KULLAN AT SİGORTA NASIL ÇALIŞIYOR?

A. Seçim
1. Müşterilere sigorta türüne bağlı olarak istediği teminatları seçme fırsatı verir
2. Müşteriler uygun ürünü seçer
B. Poliçe
1. Her seçeneğe göre farklı bir sigorta poliçesi ortaya çıkar
2. Müşteri kendisine en uygun poliçeyi seçer
C. Prim
1. Seçilen poliçenin primi ve ödeme biçimleri hesaplanır
2. Müşteri telefon uygulamasını üzerinden kendisine uygun ödeme biçimini seçer
D. Hasar
1. Müşteri istediği zaman ve yerde, nasıl bir kayıp yaşadığına dair hasar talebinde bulunur.
2. Sigortacı hasar talebini mobil uygulama üzerinden alır
E. Denetleme
1. Hasar yerinde ilk inceleme yapılır
2. Sigorta dolandırıcılığı olup olmadığını anlamak için daha fazla belge talep edilebilir
3. Sigorta acentesi daha sonra hasar talebini onaylar ya da reddeder
4. Hasar tutarı müşteriye mobil arayüz üzerinden bildirilir
5. Hasar ödemesi gerçekleşir