Ani duygusal ataklar: Amigdala kaçağı nedir nasıl durdurulur?

 Ani duygusal ataklar: Amigdala kaçağı nedir nasıl durdurulur?

Hiç duygularınızın kontrolünü kaybettiğiniz ve daha sonra pişmanlık duyduğunuz bir an oldu mu? Hiç kendinizi kaptırıp daha sonra pişman olduğunuz şeyler söylediniz mi? Ya da, hiç beyninizi kontrol eden bir duygunun sizi ele geçirdiği oldu mu? Cevabınız evet ise hayatınızın bir döneminde amigdala bozukluğu yaşamış olabilirsiniz.

Amigdala, beynin korku ve duygulara yönelik ana kontrol noktasıdır. Amigdala kaçağı terimini ilk olarak psikolog Daniel Goleman tarafından kontrol altına alamadığımız duyguları açıklamak için kullanılmıştır. Başka bir deyişle amigdala kaçağı bir kişinin bir şeye veya birine aşırı tepki vermesidir.

Nedenleri

amigdala-kacagi-nedir

İlk insanlar, vahşi hayvanlar veya diğer kabileler tarafından öldürülme veya yaralanma tehdidine maruz kalıyordu. Hayatta kalma şansını artırmak için savaş ya da kaç tepkisi gelişti. Bu, düşünmeden hızlı tepki vermenizi sağlayan fiziksel tehlikeye otomatik bir tepkidir. Kendinizi tehdit altında ve korkmuş hissettiğinizde, amigdala vücudunuzu savaşmaya veya kaçmaya hazırlayan stres hormonlarını serbest bırakmak için sinyaller göndererek savaş ya da kaç tepkisini otomatik olarak etkinleştirir. Bu tepki korku, kaygı, saldırganlık ve öfke gibi duygularla tetiklenir.

Savaş ya da kaç tepkisi, fiziksel zarar tehdidi nedeniyle ilk insanlar için uygundu. Günümüzde ise modern yaşamın baskıları ve stresin neden olduğu birçok psikolojik tehdit ile karşı karşıyayız. Stres size güçlü bir öfke, saldırganlık veya korku hissettirdiğinde, savaş ya da kaç tepkisi devreye girer. Genellikle durum ani, mantıksız ve aşırı tepkiyle sonuçlanır. Verilen tepkiden daha sonra pişman olabilirsiniz.

Psikolog Daniel Goleman ayrıca duygusal zeka kavramını da geliştirdi. Duygusal zeka, duyguları tanımak, anlamak, yönetmek ve diğer insanların duygularını tanımak, anlamak ve etkilemek anlamına gelir.

Amigdala kortizol ve adrenalin isimli iki stres hormonundan kaynaklanmaktadır. Kortizol, vücudun birçok işlevini etkileyen bir steroid hormonudur. Adrenalinin görevi ise vücut sistemlerini uyarmaktır. Böylece vücut, bir tehdide yanıt vermeye hazır olur. Kortizol, vücudunuzun birçok işlevini etkileyen, savaş ya da kaç tepkisi için hazırlamak da dahil olmak üzere bir steroid hormondur. Epinefrin olarak da adlandırılan adrenalinin ana görevi, vücut sistemlerinizi uyarmaktır, böylece bir tehdide yanıt vermeye hazır olurlar.

Nasıl önlenir ?

amigdala-kacagi-nedir

İlk adım, kendinizi tehdit veya stres altında hissettiğinizi kabul etmektir. Duygularınızın ve vücudunuzun strese nasıl tepki verdiğinin farkına varın. Savaş ya da kaç tepkisinin etkinleştirildiğini fark ettiğinizde amacınız sakinleşmek ve kontrolü ele almak olmalı. Kendinize, hissettiğiniz şeyin otomatik bir tepki olduğunu, vereceğiniz tepkinin mantıklı olmadığını hatırlatın. Sakin olduğunuzda, durumu düşünerek ve mantıklı bir çözüm bulmayı deneyin. Sakin kalmanın en iyi yolu, nefes egzersizleridir. Yavaş ve eşit şekilde nefes alın.

Amigdala kaçağını önlemenin bir başka yolu da farkındalıktır. Yalnızca şimdiki ana odaklanın, geleceğe veya geçmiş sorunlara değil. Farkındalık pratik gerektirir. Arabada beklerken veya yürüyüşe çıkarken, ne düşündüğünüze, hissettiğinize ve etrafınızda olup bitenlere odaklanmak için zaman ayırın.

Bu iki yöntemle bu sorunu kontrol altına alabilirsiniz.

Muhakeme: Bu, durumu derinlemesine düşünmek, olası seçenekleri gözden geçirmek ve yanıt vermek için en mantıklı ve mantıklı yolu seçmek için beyninizin ön loblarını kullandığınız anlamına gelir.

Meditasyon: Meditasyon veya derin nefes alma yoluyla bedeninizi ve zihninizi gevşeterek, beyninizin odağını bir tehdide veya strese yanıt vermekten, iç huzura dönüştürebilirsiniz. (Bkz: Meditasyon nedir ve ne işe yarar?)

 

İlginizi Çekebilir