Skorlama yapmak için sadece kredi notu yeterli değil

2015 yılının Temmuz ayından beri özellikle sigorta sektörüne yönelik çözümler sunan finansal teknoloji şirketi SkorVeri, sektöre derecelendirme hizmeti veren nadir şirketler arasında. 

Sundukları hizmetler ve finansal teknolojilerle ilgili sorularımızı yanıtlayan SkorVeri Genel Müdürü Dinçer Aydoğdu, sektöre sundukları Taxit ürünüyle finansal geçmiş, sigorta geçmişi, müşterinin varlıkları, aktif borçları, ödeme performansı ve sosyal medya geçmişi gibi pek çok kaynaktan gelen veriyi analiz ederek skorlama yaptıklarını söyledi. Bu projeye başlarken ellerinde bankacılık verileri dışında bir istatistik olmadığını kaydeden Aydoğdu, “Ancak  daha sonra dolandırıcıların en iyi bildiği şeylerden birinin kredi notu manipülasyonu olduğunu gördük. O noktada diğer kaynaklara odaklanmamız gerektiğini anladık. 100’ün üzerinde farklı veri kaynağından veri almamızın sebebi budur. Yani kredi notu olarak belirttiğiniz kredi raporu bizim 100’ün üzerindeki kaynağımızdan sadece birisidir” dedi. 

SkorVeri’den bahsedebilir misiniz?

SkorVeri Analiz Hizmetleri, 2015 yılının Temmuz ayında ticari hayatına başlamış, ağırlıklı olarak sigortacılık ihtiyaçlarına yönelik çözümler üreten ve sunan ilk ve tek finansal teknoloji şirketidir. SkorVeri’nin asli işi teknolojinin imkanlarını kullanarak herhangi bir şeyi derecelendirmektir. Derecelendirilecek şey bir eşyadan tutun da insana kadar çok geniş bir skalada yer alabilir. 

Örneğin bir sigorta şirketi tarafından sunulmakta olan Fatura Güvence Sigortası poliçesinin tanziminde kullanılmakta olan geliştirilmiş karar destek ve perakende açık hesap satış yönetimi ürünümüz, özünde bireylerin alım ve ödeme sadakatlerini derecelendirmektedir. Faaliyete başladığımız günden bu yana işlemiş olduğumuz büyük veri hatırı sayılır bir boyuta ulaşmış olup makine öğrenimi ile sürekli beslenen yapay zeka karar destek yazılımımızın çok daha isabetli ve doğru kararlar almasını sağlamaktadır.

Fatura Güvence Sigortası’ndaki rolünüz nedir?

Bizim için her ürün butik olarak değerlendirilen bir projenin sonucudur. Her bir proje ayrı ayrı ele alınarak ihtiyaç duyulan veri kaynakları öne çıkartılır. Soruya konu olan Taxit ismini verdiğimiz ürünümüz aslında perakende açık hesap pazarına göre dizayn edilmiş, pazarın ihtiyaç analizi tamamlanmış anahtar teslim bir üründür. 

‘1000’DEN FAZLA FİRMA ÜRÜNÜMÜZÜ KULLANIYOR’

Bu ürünün amacı sadece skorlamaktan ibaret değildir. Perakende açık hesap çalışan işletmelerin üzerindeki en büyük yükler; dolandırıcılık önleme, istihbarat maliyeti, tahsilat takibi ve ödenmeme riskidir. Tek başına herhangi biri bir diğerinden daha değerli değildir. Uçtan uca bir çözüm olabilmesi için Taxit ürünümüz; kimlik doğrulama ile fraud check, skorlama ile istihbarat, arama ve sms destekli tahsilat takibi hizmeti ve olası ödenmeme durumunun yönetilmesini sağlayan hasar destek modüllerini de içinde barındıran tam bir çözümdür. Sadece istihbaratı bile ele alırsak işletmeler geleneksel yöntemlerle ortalama 3 iş gününde yaptıkları istihbaratı bu ürün sayesinde 5 dakikada müşteri karşılarındayken tamamlayabilmektedirler. Anlaşıldığı üzere işletmenin üstündeki dolandırıcılık önleme, istihbarat ve tahsilat takibi Taxit tarafından sağlanmaktayken ödenmeme riski ise sigorta şirketinin teminatı altındadır. Bu nedenlerle açık hesap perakende sektörde yoğun olarak tercih edilmektedir. 1000’den fazla firma ve bunların 5000’den fazla mağazası aktif olarak Taxit’i kullanmakta ve sayı devamlı artmaktadır. 

Bu poliçenin tanzimi için nasıl bir skorlama yapıyorsunuz?

Örneğin ürünümüzde sorguya konu olan şahsın finansal durum ağırlıklı sorgulaması sonucunda, elde edilen verilerine göre bir skor oluşturulmaktadır. Bu skoru oluşturan ana veri kaynaklarımız şunlardır: 

1- Müşterinin Taxit Ekosistem Geçmişi,

2- Müşterinin Finansal Geçmişi,

3- Müşterinin Sigorta Geçmişi,

4- Müşterinin Varlıkları,

5- Müşterinin Aktif Borçları,

6- Müşterinin Ödeme Performansı,

7- Müşterinin Sosyal Medya Geçmişi.

Müşterinin açık rızası sonrasında yazılımımız tarafından öncelikle 3 aşamalı kimlik doğrulama kontrolü (fraud check) yapılır. Kimlik doğrulamasından geçen müşterinin tüm bu bilgileri 100’ün üstünde farklı kaynaktan dinamik olarak toplanır ve makine öğrenimi desteğiyle sürekli öğrenen yapay zeka yazılımımıza teslim edilir. Yapay zeka müşteriye satın almak istediği ürün cinslerine göre ayrı ayrı skor ve teminat limiti tahsisi yapar.

Skorlamadan geçer not alan müşteri kendisine atanan limit tutarında alışverişini yapar ve taksitlerin takibi de yine bu ekranlar üzerinden sigortalı bayi tarafından sağlanır. Müşteri ödeme yapmadığında hatırlatma mesajları yine Taxit tarafından otomatik olarak gönderilir ve ödemeler geciktiğinde tahsilat departmanımız tarafından ödeme ikna çağrıları yapılır. 

Buna rağmen ödeme taksitli satış yönetmeliğine göre muaccel hale geldiğinde, yani ardışık 3 taksit boyunca ödenmediyse yine Taxit kullanan sigortalı işletme tarafından hasar evrakları otomatik olarak oluşturulur ve sigorta şirketine hasar bildirimi yapılır.

‘100’ÜN ÜZERİNDE FARKLI KAYNAKTAN VERİ ALIYORUZ’

Oluşturduğunuz skorun kredi notundan farkı nedir?

Başta da söylediğim gibi her projenin nihai hedefi için ihtiyaç duyulan veri kaynakları belirlenir ve öne çıkartılır. Yani oluşacak projeye konu olan reel sektörle örtüşmesi gerekir. Biz Taxit projesine başlarken elimizde bankacılık verileri dışında bu konuda yapılmış bir istatistik çalışması yoktu. Tahsis konusunda tecrübeli danışmanlarımızla bankacılık deneyimi tabanlı, kredi geçmişine dayalı bir tahsis ile başladık. Ancak yolda giderken kısa bir süre içinde gördük ki günümüz dolandırıcılarının en iyi bildiği şeylerden biri de kredi notu manipülasyonu. İşte bu noktada diğer kaynaklara odaklanmamız gerektiğini anladık. 100’ün üzerinde farklı veri kaynağından veri almamızın sebebi tam anlamıyla budur. Yani kredi notu olarak belirttiğiniz kredi raporu bizim 100’ün üzerindeki kaynağımızdan sadece birisidir.

Şöyle bir gerçek var ki; ülkemiz sadece bankacılık sistemine doğal olarak tabi olan beyaz ve mavi yakalılardan oluşan bir ülke değil. Ev hanımları da perakende açık hesap pazarının müşterisi, çiftcilerimiz de. Bu şekilde verilebilecek daha birçok örnek var. Sadece bankacılık sistemi ile ilerlendiğinde hem dolandırıcıların hedefi haline geliyorsunuz, hem tahsis ve hasar açısından bankadan bir farkınız kalmıyor, hem de pazarın potansiyel hedefinin büyük çoğunluğunu doğrudan dışarda tutmuş oluyorsunuz. İşte bu nedenlerden ötürü Taxit, trafik cezalarından tutun da sosyal medya hesaplarına kadar geniş bir yelpazede kaynaklardan verilerle kendisini beslemektedir.

‘1 MİLYON KİŞİYİ SKORLADIK’

SkorVeri bugüne kadar Taxit ile yaklaşık 1 milyon kişiyi skorlamıştır. Hal böyleyken veri kaynaklarımızdan Taxit ekosistem geçmişi olarak belirttiğimiz başlık son derece güçlü bir hal almıştır. Nasıl ki ülkemizde bankacılık kredi sicili tek bir işletme tarafından sunuluyorsa, Türkiye açık hesap perakende pazarının tüketici sicilini ve ödeme geçmişini içinde barındıran tek ürün Taxit olmuştur. Makine öğrenimi yardımıyla bu veri öyle bir şekilde işlenmektedir ki; ekosistem sisteme yeni giren müşterilerin semtleri hata yoğun kullanılan şehirlerde sokaklar bazında bile değerlendirme yapabilecek duruma gelmiştir.

Anlattıklarımı teknik terimlerden arındırarak özetleyecek olursak; Taxit açık hesap perakende bayinin tüm iş yükünü üzerinden alıp, hızı sayesinde sıcak satışı artırırken sigorta şirketine de perakende açık hesap sektörü riskine karşılık bir poliçe düzenlemek için satılabilir bir prim fiyatı verebilmesini sağlayan karar destek üründür. Bugün bir sigorta şirketi böyle bir poliçe üretmek istiyorsa, böyle bir ürün ve ekosistem olmadan büyük hasarlarla karşılaşmaya hazırlıklı olmalıdır.

Sadece tek bir projeniz mi var?

Taxit projelerimizden sadece bir tanesi. Pek çok yeni projemiz için
Ar-Ge çalışmalarımız devam etmekte.

Örneğin yine sigorta sektörü için geliştirmekte olduğumuz kasko ve trafik poliçelerinin tekliflendirilmesindeki ön riskleri belirleyerek skorlayacağımız ve fiyat belirleyici olacak bir skorlama projesi için yapmış olduğumuz ön çalışmalardan çok olumlu sonuçlar almaktayız. Hedefimiz sigorta şirketlerinin riskleri tutarlı şekilde analiz edip en doğru fiyatı sunmalarına yardımcı olabilmek. Ar-Ge çalışmalarımız tamamlandığında ürün sigorta şirketlerinin görüşlerine sunulacak.

Yine başka bir sigorta çözümümüz olan hasar skorlama projemizdeki nihai hedefimiz sigorta şirketlerinin hasar suistimali ihtimalini hasar ihbarı geldiği an, en başından fark edip hasar departmanlarının iş yükünü optimize etmektir. Bu projemizdeki çalışmalarımızda da hasar suistimal grafiğiyle paralellik yakalanmıştır. Bir diğer projemizde olduğu gibi Ar-Ge çalışmalarımız tamamlandığında ve pilot süreç tamamlandığında ürün sigorta şirketlerinin görüşlerine sunulacaktır.

TÜM SEKTÖRLERE ÇÖZÜM

Tabii şunu da belirtmek gerekir ki SkorVeri sadece sigorta sektörüne yönelik çözümler üreten bir işletme değildir. Örneğin bireysel skorlama kartı projemiz tüm işletmeler için hayat kurtaran bir üründür. Sadece finansal verilere bakarak değil, veri kaynaklarından topladığı tüm verileri kullanarak hesaplayacağı bireysel skor kartı tüm sektörlere hitap eden bir üründür. Bu ürün kısa sürede tüm sektörlere arz edilecektir.

Skorlanan varlık örneklerdeki gibi bir kişi olabileceği gibi bir nesne de olabilir. Buna örnek vermek gerekirse teknolojinin sağladıkları yenilikleri kullanarak motorlu araç ve sürücü skorlamak üzere Ar-Ge çalışmalarımız da devam etmektedir.

Son olarak Ekonomiden Sorumlu Eski Başbakan Yardımcımız Mehmet Şimşek’in de belirttiği gibi; “Artık şirketlerimiz bir kamu ihalesine teminat verirken opsiyonları sadece banka teminat mektubu ile sınırlı olmayacak. Banka teminat mektubu yerine dilerse ‘kefalet sigortası’ da yaptırabilecek.” 

‘KEFALET SİGORTASI İÇİN DE ÜRÜNÜMÜZ HAZIR’

Sayın Şimşek bu açıklamayı yapmadan çok önce zaten Skor Veri olarak kefalet sigortası ile ilgili yeni projemizi başlatmıştık. Yapmış olduğumuz çalışmalarımız ve Taxit projesinden elde ettiğimiz bilgi birikimi ile bu altyapı çok önceden hazırlanmış durumda. Yeni ürünümüz, işletmeleri sadece mali istihbarat üzerinden değil, işletmelerin ortaklarına kadar inerek detaylı bir skorlama yapar. Skorlama sonucunda oluşan rapor, sigorta şirketlerinin poliçe tanzimi aşamasında en köklü argümanı olacaktır. Ürünümüz ve reality check yapacak istihbarat kurgumuz bugün itibariyle bile uygulamaya hazır durumdadır. Kefalet sigortası ile ilgili süreçlerini tamamlamış sigorta şirketleri Taxit projemizde olduğu gibi uçtan uca bir çözüm sunan bu ürünümüzü tercih edebilirler.

Son olarak söylemek istedikleriniz nelerdir?

Sektörü izlemeye başladığımız günden bugüne kadar gördüğümüz kadarıyla finansal teknoloji ürünleri sigorta sektöründe çok düşük seviyelerde kullanılmakta. Ancak günümüzde inovatif ürünler söz konusu olduğunda finansal teknoloji ürünlerinden faydalanmak kaçınılmaz bir durum. Aksi halde doğabilecek yüksek hasar/prim oranları nedeniyle satılabilir poliçe fiyatlarının ortaya çıkması neredeyse imkansız bir hale geliyor. SkorVeri olarak ülkemizde finansal teknoloji denildiğinde akla gelen “bankacılık ürünleri kullanılmalı” tabusunu yıkmaya çalışıyoruz. Bunun yerine daha butik ve çözüme yönelik fikirleri projelendirip, uygulamaya alıp değiştirmeyi görev edindik.

‘KVKK ATILMASI GEREKEN ÖNEMLİ BİR ADIMDI’

KVKK konusu sizin için problem teşkil etmiyor mu?
Şahsi görüşüme göre kişisel verilerin korunması kanunu problemden ziyade atılması gereken önemli adımlardan birisiydi. Hiç kimsenin şahsına ait bilgilerin, bilgisi olmadan işlenerek onun hakkında bazı çıkarımlar yapılmasından hoşlanacağını sanmıyorum. Bu nedenle kanunu hazırlayanların yanında yer aldığımı belirtmek isterim.
Pek tabii ki SkorVeri olarak biz doğrudan bu kanunun kapsamında bir işletmeyiz. Bu nedenle bu konuda mümkün olan en yüksek derecede hassasız. Bu konuda deneyimli uluslararası bir firmadan aldığımız danışmanlık hizmeti ile tüm süreçlerimizi kişisel verilerin korunması kanununa uygun hale getirdik. Bundan dolayı tüm sorgulamalarımız ilgili şahıstan açık rıza alınması ve kişisel verilerle ilgili aydınlatma ile başlamaktadır.

SKORVERİ HAKKINDA

SkorVeri, 3 yılı aşkın süredir Taxit ürünü ile taksitle satış yapan işletmelerin tüm yükünü ortadan kaldırmakta ve sigorta şirketleri ile bu işletmeler arasında köprü kurarak bu satışların alacaklarının sigorta güvencesi altına girmesini sağlamaktadır. İşletmelere kimlik doğrulama, istihbarat, satış ve ödeme takibi, arama ve sms destekli tahsilat takibi ve hasar destek modülleri ile uçtan uca bir çözüm sunarken, sigorta şirketlerine ise ölçeklenebilir ve kârlı bir ürün için gerekli tüm analizleri ve know-how’ı sağlamaktadır. Ülkemizde taksitli satışların ödeme sadakati veri tabanını oluşturan ve işleyen ilk ve tek firmadır.