Suistimalle mücadelede önemli aşamalar kaydediliyor
Avrupa’da ödenen hasarların yaklaşık yüzde 10’u ila 30’unun sigorta suistimali olduğu düşünülüyor. Türkiye’de muallak ve ödenen hasarlar toplamına bakıldığında trafik ve kaskoda yılda toplam 11 milyar lira hasar ödeniyor.
Türkiye’de de Avrupa’daki oranların geçerli olduğu varsayıldığında, bir yılda ödenen hasarın 1.1 ila 3.3 milyar lira arasındaki bir bölümünün suistimal olabileceği ihtimali karşımıza çıkıyor. 2014 yılında ise Türkiye’de sigorta suistimallerinin sigortacılara yarattığı maliyetin 1.4 ila 1.7 milyar arasında olduğu düşünülüyor.
Konu hakkında değerlendirmelerde bulunan Türk Nippon Sigorta Genel Müdürü Dr. E. Baturalp Pamukçu, her ülkede olduğu gibi ülkemizde de suistimallerin tam olarak önüne geçmenin mümkün olmadığını söyledi.
Özellikle anlaşmalı tutanak uygulaması yürürlüğe girdikten sonra suistimallerin arttığını belirten Pamukçu, “Suistimal olduğu düşünülen hasarlarda sigorta şirketleri kendi çabaları ile suistimali tespit etse dahi, sigortalılar mahkemelere ve Tahkim Komisyonu’na müracaat ettiklerinde, genellikle sigorta şirketleri aleyhine çıkan kararlarla zararlarını tazmin ediyor. Bu tip olaylarda özellikle ilgili kurumların daha objektif hareket etmesi kötü niyetli sigortalılar için daha caydırıcı olur” dedi.
‘EKSİK YA DA AŞKIN SİGORTA ARTIK MALİYET YARATMIYOR’
Eksik ya da aşkın sigorta uygulamalarının da eskiden sigorta sektörünü fazladan maliyetlerin altına sokabildiğine değinen Pamukçu, Kasko Genel Şartları’nın değişmesi sonrasında eksik ya da aşkın sigorta sorununun hemen hemen hiç yaşanmadığına dikkat çekti.
Bunun haricindeki branşlarda da sigortalı beyanı esas alındığı için, güncel değerler üzerinden hasar hesabı yapıldığını ifade eden Pamukçu, eksik ya da aşkın sigorta uygulamalarının şu aşamada sektöre fazladan bir maliyet getirmediğini dile getirdi.
1 Haziran 2011’de yürürlüğe giren Yanlış Sigorta Uygulamalarının Tespiti, Bildirimi, Kaydı ve Bu Uygulamalarla Mücadele Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile beraber Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi nezdinde suistimalleri izlemek üzere kurulan veri tabanını da değerlendiren Pamukçu, şunları söyledi: “Bu sisteme şirketlerin veri girişi ihtiyari olup, her şirketin suistimal kriteri farklı olduğu için, şu aşamada tam olarak etkin olarak kullanılmadığı düşünülüyor. Veri girişinde tüm şirketler için kriterlerinin aynı olması halinde, sistem daha etkili çalışacaktır.”
‘SUİSTİMALLERİ ÖNLEMEK İÇİN HAZİNE ÇOK YOĞUN ÇALIŞIYOR’
Hazine Müsteşarlığı’nın suistimalleri önlemek için çok etkin ve yoğun olarak çalıştığının altını çizen Pamukçu, bu konuda özellikle yeni uygulama ve yönetmelikler yürürlüğe girmeden önce sektör temsilcileri ve konuyla ilgili tüm taraflarla Hazine’nin iletişim halinde olduğunu, görüş alışverişi yaptıktan sonra uygulamaları hayata geçirdiğini belirtti. Pamukçu, mevcut SİSBİS gibi veri tabanı üzerine kurulu sistemlerin daha etkin olarak kullanılmasının faydalı olacağına dikkat çekti.
Oto sigortalarında bedellerini Türkiye Sigorta Birliği kasko değer listesinden güncel olarak aldıklarını kaydeden Dr. E. Baturalp Pamukçu, sözlerine şöyle devam etti: “Oto dışı branşlarda ise yüksek bedelli rizikolarda kıymet takdiri yapılarak güncel bedeller tespit edilerek bu bedeller üzerinden sigortalıyla mutabakat sağlanarak poliçeler tanzim ediliyor.”
‘EN ÇOK SUİSTİMAL OTO SİGORTALARINDA’
Türk Nippon Sigorta olarak özellikle kasko sigortaları olmak üzere oto sigortalarında suistimallerle ara sıra karşı karşıya kaldıklarını belirten Pamukçu, “Bu suistimallerin tespiti için en önemli kaynağımız sahadaki eksperlerimiz olup, kendilerinden gelen bilgi ve suistimal şüphesi sonrasında özel olarak bu suistimalleri tespit etmek için kurulmuş araştırma firmalarından hizmet alıyoruz. Bunun yanında, suistimallerin tespit edilebilmesi için TRAMER, SBM, SİSBİS gibi internet üzerinden erişilebilir bilgiler incelemeye alınıyor” diye konuştu.
‘TEKNOLOJİ EN ÖNEMLİ DESTEK’
Mevcut koşullarda internet kullanımı ve paylaşılan veri tabanlarının suistimalle mücadelede tüm şirketler için en değerli teknolojik destek olduğunu aktaran Pamukçu, şirket olarak bu veri tabanlarından azami istifade etmeye çalıştıklarını söyledi.
Henüz çok ciddi bir suistimal vakasıyla karşılaşmadıklarını kaydeden Dr. E. Baturalp Pamukçu, sözlerini şöyle tamamladı: “Anlaşmalı kaza tutanağı uygulaması yürürlüğe girdikten sonra ehliyetsiz ve alkollü araç kullanma olaylarıyla artık karşı karşıya kalmıyoruz. Şirketimizin de en çok mücadele ettiği suistimaller genellikle bu iki konuda oluyor.”
İNGİLTERE’DE HER YIL TESPİT EDİLEMEYEN 2.1 MİLYAR EUROLUK SUİSTİMAL GERÇEKLEŞİYOR
İngiliz Sigortacılar Birliği’nin (ABI) tahminlerine göre, ülkede her yıl 2.1 milyar euro tespit edilemeyen suistimal vakası gerçekleşiyor. Bu miktar, ortalama bir ailenin ödediği toplam sigorta primine ekstradan 50 euro eklenmesine sebep oluyor. Suistimallerin tespit edilebilen bölümüyse yılda 1.3 milyar euro civarında. İngiltere’de suistimallerle mücadele eden bir kurum olan Insurance Fraud Bureau’ya göre, tespit edilemeyen 2.1 milyar euroluk suistimalin 392 milyon eurosu oto sigortalarından geliyor.
SUİSTİMALLERİN ABD’Lİ SİGORTACILARA MALİYETİ YILDA 80 MİLYAR DOLAR
ABD’de sigorta suistimalleriyle mücadele eden bir kurum olan Coalition Against Insurance Fraud’un tahminlerine göre, ülkede bir yılda yapılan hasar ihbarlarının 80 milyar dolarlık bölümü sigorta şirketlerini dolandırmak isteyen sigortalılar tarafından gerçekleştiriliyor. Bu miktarın ne kadar yüksek olduğuna dikkat çekmek isteyen kurum, 80 milyar dolarla bir yılda 2.2 milyon Amerikan işçisinin maaşının ödenebileceğini ya da 293 bin yeni ev inşa edilebileceğini vurguluyor. Birçok suistimal vakasının farkına da varılmadığı için, suistimalin gerçek boyutunun bu miktarın çok daha üstünde olabileceğine inanılıyor. Kurumun verilerine göre, en çok suistimal vakası görülen eyaletler New York, Florida ve New Jersey. Bu eyaletlerdeki yüksek sigorta primlerinin sebebi olarak yüksek suistimal oranı gösteriliyor. En sık karşılaşılan suistimal yöntemleri arasındaysa planlanmış trafik kazaları, hayat sigortasından tazminat almak için işlenen cinayetler, sağlık sigortasında dolandırıcılık ve kundakçılık bulunuyor.