Otomatik ‘BES’ son virajda

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 19 Ocak 2016 tarihinde açıklanan verilere göre, isteğe bağlı emekli aylığı alan kişiler hariç, Türkiye’de emekli maaşı alan yaklaşık 7 milyon kişi bulunmakta. Söz konusu emeklilerin %82.1’ini erkekler, %17.9’unu kadınlar oluşturuyor.
Yaş dağılımına bakıldığında, emeklilerin %30.5’i 56 yaşın altındaki kişilerden oluşuyor. Bu da, Türkiye’de daha önce uygulanmış olan erken yaşta emeklilik uygulamasının sonuçlarını gözler önüne seriyor.
Araştırma sonuçlarına göre, erken yaşta emekli olan kişilerin çoğu çalışmaya devam ediyor. Emekli olup çalışan kişilerin oranı %30.8 iken; bu oranın erkeklerde %34.8, kadınlarda ise %11.9 olduğu görülüyor.
Emeklilik dönemindeki gelir yetersizliği, kişilerin emeklilikten sonra yeniden çalışmaya başlamasının en önemli nedeni. Aktif döneme göre gelirlerin önemli ölçüde düşmesinden dolayı, emeklilerin çalıştıkları dönemdeki gelirlerini korumaları mümkün olmuyor. Erken emeklilik ve emeklilik dönemindeki gelir yetersizliği gibi sorunlar da alternatif gelir elde etme yöntemlerinin önünü açmış durumda.
Bireysel Emeklilik Sistemi işte tam da bu ihtiyacı karşılaması için 2003 yılında tesis edildi. İlk emeklilik şirketlerinin faaliyete başlamasının üzerinden 13 yıla yakın bir süre geçti. Oldukça dinamik bir yapıya sahip olan Bireysel Emeklilik Sistemi’nde geçen süre içinde birçok değişim ve dönüşüm yaşandı. 2016 yılında devreye alınması planlanan otomatik katılım uygulaması önemli değişikliklerden biri olarak karşımızda duruyor.
Türkiye Sigorta Birliği (TSB) tarafından düzenlenen “Bireysel Emeklilik ve Otomatik Katılım Paneli”nde konuşan TSB Genel Sekreteri Akif Eroğlu, yaşlanan nüfus nedeniyle sosyal güvenlik sistemlerinin alarm verdiğini, dolayısıyla yeni işe başlayan kişilerin tasarruf etmesinin çok daha gerekli olduğunu vurguladı. İyi kurgulanmış bir otomatik katılım modelinin, Bireysel Emeklilik Sistemi’nin sürdürülebilirliğini de sağlamlaştıracağını ifade etti.
Panele katılamayan Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ise, daha sonra yaptığı açıklamada, asıl amacın, Bireysel Emeklilik Sistemi’ni büyütmek ve kişileri çalışma dönemlerinde tasarrufa teşvik etmek olduğunu belirtti. İşe yeni başlayan herkesin otomatik olarak Bireysel Emeklilik Sistemi’ne gireceği, ufak da olsa bir miktar katkı payının tasarruf için ayrılacağı bir model üzerinde çalıştıklarını anlattı. Şu anki aşamada; asgari katkı payının ne kadar olacağı, katılımcının sistemde ne kadar süre ile kalacağı ve devlet katkısının hangi çerçevede gerçekleşeceği gibi konularda çalışmaların devam ettiğini belirten Şimşek, 2016 yılının ilk yarısında otomatik katılıma ilişkin çalışmaların bitirileceğini ve gereken yasal düzenlemelerin yapılacağını sözlerine ekledi.