Küresel varlık raporu…
ALLIANZ’IN “6. Küresel Varlık Raporu”na göre küresel net finansal varlıklar 100 trilyon euroyu aşarken, küresel boyutta orta düzey varlık sınıfına mensup insan sayısı ilk kez 1 milyarın üstüne çıktı. Diğer taraftan bireylerin toplam borçları 35 trilyon euroya ulaşarak rekor kırdı. Varlık büyümesi Doğu Avrupa’da düştü, Çin ise ilk kez Japonya’yı geçti. Rapora göre Türkiye, kişi başı ortalama finansal varlık ile listenin 43’üncü sırasında yer alıyor. Rapor, 50’den fazla ülkede hane içi halkının varlık ve borç durumunu mercek altına alıyor. Rapora göre 2014 yılında finansal varlık gelişiminde ilk kez üç temel kilometre taşı aşılmış oldu. Hane halkı bireylerinin küresel net finansal varlıkları 100 trilyon euroyu aştı; Çin’in finansal varlıkları Japonya’yı geçti; dünyada orta düzey varlık sınıfına mensup insan sayısı 1 milyarı aştı. Allianz’ın raporuna göre, biraz yavaşlamış olsa da geçen yıllardaki güçlü büyümenin 2014 yılında da devam etmesi sonucu hane halkı bireylerinin küresel brüt finansal varlıklarında yüzde 7.1 artış görüldü. Büyümenin temelinde hanelerde tasarruf çabasının artması yatarken, Asya’da ve Amerika’da da hisse senedi piyasaları büyümeyi körüklemeye devam etti. Bu da toplam küresel brüt finansal varlıkların yeni bir rekor kırarak, dünyada borsaya kote şirketlerin ve tüm devlet borçlarının toplam değerinin üstüne çıkarak 136 trilyon euroya ulaşmasını sağladı. Allianz Baş Ekonomisti Michael Heise bu verilerin tasarruf bolluğuna bağlanmasının yanlış bir bakış açısı olduğunu belirterek, şu değerlendirmede bulunuyor: “Düşük faiz ortamı sonucu çoğu hane halkı halen, ileri yaşlar için yeterince tasarruf yapamıyor. Politika kurumları tasarrufu kısıtlamayı bırakmalı ve tam aksine birikim isteğini özendirecek yeni yollar ve teşvikler bulmaya çalışmalı. Karşımızdaki iklim değişikliği, fakirlik ve göç, dijital devrim, eski altyapı gibi zorluklar çok büyük olduğundan bu konudaki yatırım fırsatlarını kaçırmak gibi bir lükse sahip değiliz.”
35 TRİLYON EURO BORÇ
Finansal varlıklardan daha yavaş olsa da, hane halkı bireylerinin borçları da geçen yıl yüzde 4.3 artışla küresel toplamda 35 trilyon euroya ulaştı. Bu da finansal krizden bu yana yeni bir rekor. Brüt finansal varlıklardan borçları çıkardığımızda 2014 yılı sonu itibarıyla net finansal varlıklar önceki yıla göre yüzde 8.1 artışla 100 trilyon euroyu aşarak yeni bir rekora imza attı.
Geçmiş yıllarda da olduğu gibi, farklı bölgelerdeki finansal varlık büyüme hızları birbirinden çok farklı. Asya halen Japonya hariç büyük farkla bir numara. Asya’da net finansal varlıklar 2014 yılında yüzde 18.2 büyüdü. Büyümenin arkasındaki ana etken, özellikle Çin’deki genelde sürdürülebilir olmayan menkul kıymet bazlı varlıklardaki sert artış. Öte yandan, Latin Amerika ve Doğu Avrupa gibi dünyanın gelişmekte olan iki bölgesinde de finansal varlık büyümesinde çok daha ciddi bir yavaşlama gözleniyor. Finansal krizden bu yana ilk kez euro Bölgesi, 2014 yılında Kuzey Amerika’dan daha hızlı bir büyüme elde etti. Kuzey Amerika’da büyüme oranı yüzde 5.3 olurken, euro Bölgesi’nde büyük oranda uygulanan “sıkı borç disiplini” sayesinde yüzde 6.2’lik güçlü bir büyüme görüldü. 2014 yılında çoğu Avrupa ülkesinde özel sektörün borç ihraçlarında yavaşlama devam etti.
14 YILDA 600 MİLYON İNSAN VARLIKLI GRUBUNA KATILDI
Asya’nın artan ağırlığı başka açılardan da değerlendirilebilir. Geçen yıl, dünyada orta sınıf varlık grubuna mensup insanların sayısı ilk kez 1 milyarı aştı. 2000 yılından bu yana neredeyse 600 milyon insan, “az varlıklı” sınıfından orta sınıf varlık grubuna katıldı. Ancak bütün bu ivme sadece bir bölge ve hatta tek bir ülke ile sınırlı kaldı: Çin. Dünyada orta sınıf varlık grubuna yeni katılan insanların yaklaşık üçte ikisi Asya’dan ve bunun yüzde 85’i de Çin’den. Diğer taraftan, bu sınıfa mensup Doğu Avrupalı sayısı ise sadece 40 milyon. Bu da, bu sınıfa dahil insan sayısının bu bin yılın başından bu yana sadece ikiye katlandığını gösteriyor.
TÜRKİYE’DE BÜYÜME YÜZDE 14.7
Geçen yıl Türkiye’de brüt finansal varlıklar yüzde 14.7 büyüdü. Bu da Doğu Avrupa’nın ortalaması olan yüzde 7.8’den çok daha hızlı bir büyümeye işaret ediyor. Varlık sınıfları arasında, sigorta ve emeklilik varlıkları yüzde 23.9 oranında büyüyerek en önemli büyüme hızını sergiledi. Ancak buna rağmen bu sınıfın, toplam finansal varlıklar içindeki payı halen yüzde 6’nın çok az altında. Türkiye’de hane halkının büyük çoğunluğu tasarruflarını banka mevduatında topluyor. Varlık portföyünün yüzde 82’si gecelik ve vadeli mevduatta ve tasarruf hesaplarında yatıyor.
Esen kalın…