Kesinti suretiyle ödenen vergilerin ve geçici verginin iadesi
KURUMLAR vergisi mükellefleri kurumlar vergisi beyannamelerinde hesaplanan kurumlar vergisinden, beyannamede gösterdikleri kazançları üzerinden tevkif suretiyle ödenen vergileri ve ödedikleri geçici vergileri mahsup etmektedir. Mahsuptan artakalan kısım ise, mükellefin talebi halinde diğer vergi borçlarına mahsuben ya da nakden kendisine iade edilmektedir. Söz konusu mahsuben ya da nakden iade ile ilgili düzenleme ve açıklamalar 252 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yer almaktadır.
Yıl içinde; tevkif suretiyle ödenen vergiler geçici vergiye tabi kazancın içinde yer almış olması kaydıyla geçici vergiden mahsup edilmektedir. Yıllık beyannamede ise; geçici vergi satırına, bu mahsuplar sonucu kalan ve fiilen ödenen geçici vergi tutarları yazılacaktır. Yıllık beyannamede kesinti yoluyla ödenen vergiler satırına da, o yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergilerin tamamı (geçici vergiden mahsubu yapılan tevkifat tutarları dahil) yazılacaktır. Yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden, yukarıda sözü edilen geçici vergi tutarı ile yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergilerin tamamı mahsup edilecek, kalan tutar ise tebliğde yer alan açıklamalar çerçevesinde ret ve iade edilecektir.
Genel tebliğe göre; tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi, tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilecektir. Bunun için mahsup talebinin tebliğ ekindeki dilekçe ile yapılması ve yine tebliğ ekindeki tevkifatlarla ilgili tablonun bu dilekçeye eklenmesi gerekmektedir. Söz konusu tablonun daha önce yıllık beyanname ekinde yer almış olması halinde, sadece mahsup dilekçesi yeterli olacaktır. Nakden iade talebinde ise ikili bir ayrım yapılmıştır. Buna göre, 10.000 lirayı aşmayan iadelerde; iade talep dilekçesine tebliğ ekindeki tablo ve kesintiyi yapanlardan kazancın türüne bağlı olarak alınacak belgelerin bu dilekçeye eklenmesi gerekecektir. (Menkul sermaye iratlarında kesintiyi yapan banka, aracı kurum vb. tarafından düzenlenen kesintinin yapıldığını gösteren belgeler, ticari kazançlara ilişkin olarak kesilen verginin sorumlu tarafından vergi dairesine ödenmiş olduğunu gösteren belgeler) Nakden iade tutarı 10.000 lirayı aşıyorsa aşan kısmın iadesi vergi incelemesi sonucunda yerine getirilecektir. Ancak, teminat gösterilirse inceleme sonucu beklenmeden iade yapılabilecektir. Süresi içinde Yeminli Mali Müşavirlerle tam tasdik sözleşmesi düzenlemiş olan mükelleflerin 100.000 TL’ye kadar olan nakit iade talepleri Yeminli Mali Müşavirin tam tasdik raporuna dayanılarak yerine getirilmektedir. Ancak, bu tutarı aşan bir nakit iade talebi varsa aşan kısmın iadesinde yine vergi inceleme raporu gerekmektedir. Daha sonra yayımlanan 79 No’lu Gelir Vergisi Sirkülerinde; nakden iade için istenilen bilgilerin E-VDO merkezi sorgulama ekranından tespit edilebilmesi durumunda, bu bilgilere ilişkin belgelerin mükelleflerden ayrıca kağıt ortamında aranılmayacağı, dilekçe ile yıl içinde yapılan tevkifatlara ait tablonun yeterli olacağı belirtilmiştir. Ancak, bu bilgilerin E-VDO merkezi sorgulama sisteminden tespit edilememesi durumunda ise 252 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde belirtilen belgelerin dilekçe ekinde istenilmesine devam edileceği de ifade edilmiştir.
Aynı Genel Tebliğe göre; geçici vergi ödenmiş olmak kaydıyla öncelikle beyanname üzerinde hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecektir. Artan kısım ise, herhangi bir tutar sınırlaması ve inceleme ya da teminat aranmaksızın vergi borçlarına mahsup edilebilecek ya da nakden iadesi istenilebilecektir.
Yakın bir zamanda yürürlüğe giren 429 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca; yukarıda belirtilen nakden ve mahsuben iade taleplerinin internet vergi dairesi üzerinden elektronik ortamda standart dilekçelerin kullanılması suretiyle yapılması zorunluluğu getirilmiştir. Dilekçelere eklenmesi gerekli belgeler de elektronik olarak eklenecek, ancak bu şekilde verilmesi mümkün olmayanlar vergi dairesine evrak kayıt no’su / iade dosya no’su belirtilerek teslim edilecektir. Elektronik ortamda yapılmayan iade talepleri dikkate alınmayacaktır.
Kurumların yurtdışındaki kazançları üzerinden ödedikleri vergilerin kurumlar vergisi beyannamesinde mahsubu ile ilgili düzenlemeler ise Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 33. Maddesinde mevcuttur.