Eğitime bir bakış 2016
HER yıl 35 üye ülkenin eğitim performanslarını inceleyerek ’Eğitime Bir Bakış’ raporu hazırlıyor OECD.
Bu raporda, üye ülkelerde tüm eğitim düzeylerinde öğretime katılımdan harcamalara, öğretmen maaşlarından uluslararası hareketliliğe kadar onlarca alan ele alınıyor. Bu yılki raporda ise Türkiye’deki eğitim harcamalarına vurgu yapılmış. 2008-2013 arasında ilkokuldan yüksek öğretime öğrenci başına yıllık kamu harcamalarını artıran Türkiye’nin, OECD ortalamasının hala gerisinde kaldığının altı çizildi. Bu raporun Türkiye ile ilgili öne çıkan başlıkları şöyle:
***
Gelişme Yeterli Değil
Türkiye’de ilkokuldan yükseköğretime, 2008-2013 arasında yüzde 63’lük bir artış yaşandı. Ancak Türkiye, OECD ülkeleri arasında öğrenci başına düşen harcamalarda hala sondan ikinci ülke konumunda.
2013 verilerine göre Türkiye’de öğrenci başına yıllık olarak, ilkokulda 2.894, ortaokul ve lisede 3.590 ve yükseköğretimde 10.637 dolar kaynak ayrılıyor. Türkiye, 2008-2013 yılları arasında yükseköğretimde öğrenci başına düşen yıllık kamu harcamalarını neredeyse ikiye katlamasına rağmen, OECD’nin 16 bin dolarlık ortalamasının bir hayli altında kalmıştır.
***
Mesleki Eğitim Güçleniyor
Mesleki eğitimde önemli gelişme gösterilmesine rağmen Türkiye OECD ortalamasını yakalayamıyor. Türkiye’de genç yetişkinlerin yüzde 34’ü lise düzeyinde mesleki eğitim almış olsa da, OECD‘de bu oran yüzde 46. Fakat raporda özellikle 2005’ten itibaren mesleki eğitime katılımda önemli bir yol alındığı vurgulanıyor. 2005’te yüzde 17 olan bu oran, 2010’da yüzde 22 ve 2015’te 34‘e kadar yükselmiş.
***
Öğretmen Maaşları Yeterli mi?
Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında öğretmen maaşları OECD ortalamalarına göre büyük oranda arttı. İlkokul öğret menlerinin yıllık kazançları yüzde 21 gelişme gösterirken, ortaokul ve lise düzeyinde bu oran yüzde 18 oldu. Fakat tüm artışlara rağmen, öğretmen maaşları hala OECD ortalamasının altında.
***
Genç Türk Kadınları Nerede?
Yine OECD’nin raporunda, 20-24 yaş arası kadınların yüzde 47.6’sının ne eğitime ne de iş gücüne katılım göstermediğine dikkat çekiliyor. Bu OECD’nin yüzde 18.5’lik ortalamasının hayli üstünde bir oran. Yine Türkiye’de 15-29 yaş grubunda bu oran kadınlarda yüzde 43, erkeklerde ise yüzde 15.
***
Eğitim ile ilgili nereye elimizi atsak maalesef 35 ülke arasında
hep sonlarda olduğumuz görülüyor. Bu kader olamaz, bu tesadüfde olamaz, peki nedir sorunumuz? Uzman görüşlerini gelecek ayki yazımda okuyacaksınız, doğru ve güzel kritikler yapılmış. Ama benim görüşüm tipik bir Güney Amerika ülkesine benzediğimizdir.Tepede gelir seviyesi yüksek ve tahsilli bir kesim, ortada zor geçinen tahsil seviyesi idare eden bir orta sınıf ve aşağıda parası da tahsili de olmayan kalabalık bir sınıf. Meksika, Brezilya, Kolombiya gibiyiz bence. Trafik çok kötü, eğitim çok eksik, terörizm aktif, insan hayatı önemli değil, bu ülkelerin (Türkiye dahil) genel sorunları bunlar.