Değer kaybı tazminat talebi kasko poliçesi kapsamında mı?
TRAFİK kazaları sonucu zarar gören araçlarda istenilen düzeyde onarım yapılsa bile ikinci el piyasalarda “kaza yapmış araç” olgusu nedeni ile aracın rayiç bedelinde mutlak bir kayıp olacağı kaçınılmazdır. Ortaya çıkan zararın nasıl hesaplandığı ise ayrı bir yazımızda konu edilecektir.
Zarar gören aracın maliki ile zarar veren ve zarar verenin trafik poliçesini düzenleyen sigorta şirketi arasında ortaya çıkan değer kaybı tazminat talebinin tazmin edilip edilmeyeceği noktasında bugüne kadar çeşitli sorunlar yaşanmaktaydı. Sorunlar önce sigorta şirketleri ile çözülmeye çalışılmış ise de “değer kaybının” doğrudan bir zarar olmadığı trafik ve kasko sigorta poliçelerini ilgilendirmediği gerekçeleri ile talepler ret olunmuş ve ret talepleri dava yolu ile Yargıtay’a taşınmıştır.
Yargıtay ilgili dairelerince “değer kayıplarının” kusurlu tarafın trafik poliçelerini düzenleyen sigorta şirketlerince tazmin olunacağı yönünde içtihatlar oluşunca zaman aşımı içinde kalan araçları zarar görmüş işleten/malikler sigorta şirketlerine ve Sigorta Tahkim Komisyonu’na yoğun bir biçimde müracaat edip tazminat talebinde bulundular.
Yargıtay değer kaybının aracın kaza nedeni ile araç ne kadar iyi koşullarda ve ileri teknoloji ile yapılırsa yapılsın ikinci el piyasalarda rayiç değerinden bir kayba uğrayacağını bu nedenle de doğrudan zarar kabul edilen değer kaybı için 2918 Sayılı KTK’nun 85. Maddesi gereğince kusurlu sürücünün trafik poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin tazmin sorumluluğu bulunduğu yönünde örnek kararlar vermiştir.
Hal böyle olunca 01.06.2015 tarihinden geçerli olmak üzere 14.05.2015 tarihli 29355 sayılı Resmi Gazete’de Trafik Sigorta Poliçesi yeniden düzenlenmiş ve Yargıtay’ın yerleşik kararları doğrultusunda değer kaybının hesaplama yöntemi ile esas alınacak kriterlerin neler olacağı ve bu hesaplamaları kimlerin yapabileceği belirlenmiştir.
Trafik poliçesi kapsamında sigortacıların tazmin sorumluluğu yeniden düzenlenirken bu kez de bazı mahkemelerde trafik kazasında zarar gören kasko sigortalısının kendi poliçesi kapsamında sigorta şirketine başvurması ile ortaya çıkan “değer kaybından” KASKO Sigorta poliçesini düzenleyen şirketin sorumlu olacağı yönünde kararlar verilmeye başlanmıştır.
Örneğin, Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi, Esas No: 2014/210, 2014/464 sayılı kararında özetle; bir mal sigortası olan Kasko Sigorta poliçesi genel şartlarının kapsam maddesi ile teminat dışında kalan haller mukayese edilerek maddi bir hasar kabul edilen “değer kaybının” teminat dışı hallerden herhangi biri ile örtüşmediği, söz konusu hasarın 6102 Sayılı TTK’nun sigorta hukuku kitabının genel hükümleri arasındaki tazminat ödeme borcu başlıklı 1427. Maddesi başta olmak üzere diğer hükümleri bağlamında doğrudan zararı tazminle sorumlu olacağı hükmüne varmaktadır.
Gerçekten de trafik kazası sonucu kusurlu olan tarafın trafik poliçesine başvurmadan kasko sigorta poliçesi olan sigortalılar kendi poliçesinden zararlarını talep edebilirler. Sonuçta karşı taraf kusurlu olduğundan (kusuru nispetinde) değer kaybı zararı karşı aracın trafik poliçesinden rücu işlemi yapılabilecek kusurun varlığı nedeni ile de HASARSIZLIK hakkını kayıp etmeyecektir.
Bu noktada hasar uzmanı, sigorta eksperi, STK hakemi ve adli bilirkişi olarak benim de görüşüm mahkeme kararları ile aynı doğrultudadır. Borçlar Kanunu’muza göre; zarar gören, haksız fiil failinden, onun sigortacısından ayrı ayrı ya da her ikisinden birden zararı tazmin etme hakkına sahip olduğu gibi bir mal sigorta türü olan kasko sigorta poliçesi kapsamında da talepte bulunmasını engelleyen bir yasal mevzuat ve bir sınırlama da bulunmamaktadır. Bu noktada önemle belirtilmelidir ki, kasko poliçesi özel koşulları ile Hazine Müsteşarlığı’nca değer kaybı hesaplama kriterleri de mal sigortası hükümleri bağlamında göz önüne alınmalıdır.
IBNR diye adlandırılan ileride ödenmesi muhtemel (değer kaybı, ölüm sakatlık) hasarlar için yeterli karşılık ayırmayan sigorta şirketlerinin ise bilançolarında olumsuz teknik ve mali sonuçlar ile karşı karşıya kalacağı da ayrı bir gerçektir.